MDB-də 20 ildir axtarılan cizgi filmini artıq Youtube-da izləyə bilərsiniz

Sovet dövründə ərsəyə gətirilmiş animasiya filmlərinin ilk baxışda artıq keçmişdə qaldığı, yaxud öz dövrünü başa vurduğu görsənə bilər.  Ancaq bu, tam olaraq elə deyil. Məsələ ondadır ki, onlar indinin özündə də  yalnız azyaşlılar deyil, böyüklər üçün də tələbatlı sənət nümunələridir. Yalnız ona görə yox ki, o dövrdə cizgi filmləri sayca az idi. Əsas faktor onların yüksək keyfiyyətə malik olmasındadır. Əksər psixoloqlar da bunu dönə-dönə təsdiqləyir. O dönəmlər  animatorlar bu filmlərin hər biri üzərində bir-iki il, çoxseriyalı olanlarının isə üzərində bəzən  on il və daha çox işləyir, yaradıcı əmək sərf edirdilər.  İndi hər şey sürətlə, tələm-tələsik baş verir,  bəlkə elə buna görə müasir cizgi filmlərinin keyfiyyəti o qədər də yüksək səviyyədə deyil.

Cizgi filmi-  yalnız media mühitinin məhsulu deyil, həm də böyük təhsil potensialına sahib sənət növlərindən biridir. Sirr deyil ki, uşaqlar televizorun qarşısında çox vaxt keçirirlər: gündə bir neçə saata qədər. Məktəbəqədər  yaşda olan uşaqların daim dünyanı öyrəndiyini düşünsək, ekranın qarşısında keçirilmiş bu qədər zaman izsiz ötüşə bilməz. 

Sovet cizgi filmlərinin əksəriyyəti əxlaqi, öyüd-nəsihət  xarakteri daşıyırdı, bu əxlaq çox vaxt səmimi şəkildə nümayiş olunurdu. Müasir cizgi filmləri ciddi əxlaqla fərqlənmir. Sovet cizgi filmləri yaxşılıq, mehribanlıq, dürüstlük, ədalət ilə fərqlənirdi; müsbət qəhrəmanlar böyüyən nəsilin düzgün formalaşması  üçün zəruri olan obraz və xarakterlərə  malik olurdu. Mənfi personajlar isə  təbəssüm doğururdu, bəzən hətta rəhm hissi oyadırdı, ancaq etdiklərinin qəbuledilməzliyi göstərilir  və heç kim onlarla dostlaşmırdı. Ən əsası, mənfi obrazlar həmişə səhvini anlayır, düzgün yola qayıtmağa can atırdı. 

Ölkəmizdə də orta yaşlı  bütün valideynlərin Sovet cizgi filmləri ilə böyüdüyünü desək, yəqin ki yanılmarıq. Hamımız körpə vaxtı baxdığımız bu cizgi filmlərinin az qala hər obrazını xatırlayırıq. 

Fəxrlə deyə bilərik ki, Sovet dönəminin ən yadda qalan cizgi filmlərindən birini məhz həmyerlilərimiz tərəfindən çəkilib. Söhbət 1982-ci ildə lentə alınmış məşhur “Başlanğıc” (Начало) cizgi filmindən gedir. Yəqin çoxunuz onun məhz Azərbaycan Televiziyasında çəkildiyini bilmirdiniz. Bir çoxları bu cizgi filminin Türkmənfilm tərəfindən çəkildiyini güman edir və adına Oazis (Оазис, Туркменфильм, 1986) deyir. Bu animasiya filmi ilə bağlı digər məqam isə onun 20 ildən artıqdır ki, heç yanda nümayiş olunmamasıdır. Müasir texnologiyalar dövründə demək olar istənilən köhnə və ya yeni  filmlər sosial şəbəkələrdə, xüsusən youtube şəbəkəsində nümayiş olunsa da, keçmiş Sovetlər Birliyindən yüz minlərlə tamaşaçı bu sevimli “multik”lərini tapa bilmirdilər.

Bugünlərdə Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının Youtube kanalında bu animasiya filminin yüklənməsi hər kəs üçün əsl sürpriz olub. Şərhlər bölümündə yazılan rəylər də çoxsaylı tamaşaçıların onu illərdir necə həsrətlə axtardıqlarını və nəhayət yenidən baxmaq fürsəti əldə etmələrindən duyduqları məmnunluğu göstərir.  Maraqlı həm də odur ki, film müasir texnologiya ilə rəqəmsallaşdırılıb və görüntü keyfiyyəti yüksəldilib. Qeyd edək ki, Rüstəm İbrahimbəyovun ssenarisi əsasında, kinorejissor Vaqif Behbudov tərəfindən çəkilmiş animasiya filmi fəlsəfi pritçadır. Qədim "Habil və Qabil" rəvayətinin motivlərindən istifadə olunan film yaradıcı və dağıdıcı insanın, başqa sözlə Xeyirlə Şərin əbədi mübarizəsinə həsr olunub. Film Mərkəzi Televiziyanın (SSRİ) sifarişi ilə Azərbaycan Televiziyası tərəfindən istehsal olunub.