Slimfit
  1. TEXNOLOGİYA

YouTube

YouTube
Sakura

YouTube — dünyanın ən böyük video paylaşma sistemlərindən biridir.

15 fevral 2005-ci ildə 3 köhnə PayPal işçisi tərəfindən qurulmuş və 2006-cı ilin oktyabrında Google tərəfindən satın alınmışdır.

"Tube" sözü Cathode Rals Tube; Televiziya tubiki - borusu (elektron şüa borusu) sözündən gəlmişdir. "Broadcast Yourself" - "Özünü Yayımla" şüarı ilə yola çıxmışdır.

 

Tarixi

Əvvəllər PayPal-da işləyən Steve Chen, Chad Hurley və Jawed Karim videoların e-mail on yollanıla bilməməsi üzərinə 15 fevral 2005-ci ildə yaradılmasına baxmayaraq monetar problemlər səbəbi ilə ilk video 23 aprel 2005-ci ildə Jawed Karim tərəfindən yüklənmişdir.

YouTube 9 oktyabr 2006-cı ildə Google tərəfindən 1.65 milyard dollara satın alınmışdır. Bu Google tarixindəki ən böyük alqıdır. Google-un ödədiyi 1.65 milyard dollar YouTube əməkdaşları arasında paylaşılmışdır.

 

İş sistemi

YouTube video formatı olaraq Flash Video Formatı (*. flv) istifadə edir. İnternet saytında istənilən video kliplər Flash Video olaraq izlənəbilir və ya kompüterә *. flv formatında fayl olaraq endirilə bilər. Video klipləri izləmək üçün Adobe Flash plug-ini kompüterdə qurulu olmalıdır. Saytda qoyulan video kliplər YouTube tərəfindən avtomatik olaraq 320x240 pixele keçirilir və Flash Video Format'a (. Flv) çevrilməkdədir. Mart 2008-ci ildə yüksək keyfiyyət olaraq 480x360 pixels variantı əlavə olunmuşdur.

AVI, MPEG və ya Quicktime vs. video formatına sahib videolar istifadəçi tərəfindən YouTube-a ən çox 1 GB tutumunda yüklənəbilir.

YouTube platformasında istifadəçilər video kliplərә baxa bilməkdə ayrıca istənildiyində öz video klipini YouTube-a yükləyə bilirlər.

Bu platformada iştirak edən istifadəçinin inkişaf etdirdiyi fayllar, fərdi həvəskar kliplәr, video kliplәr film, TV proqramları parçacıqları və musiqi videoları'ndan ibarətdir. İstifadəçilər tərəfindən YouTube-a gündəlik təxminən 65.000 ədəd yeni klip yerləşdirməkdə və 100 milyona yaxın video klip izlənilməkdədir.

İstifadə şərtlərinə uyğun gəlməyən video klipler istifadəçilərin bildirişləri ilə YouTube səlahiyyətliləri tərəfindən araşdırılaraq silinir.

YouTube üzvləri izlədikləri video klipləri dəyərləndirib bal verəbilərlər ayrıca izlədikləri video klip haqqında şərhlər də yazabilərlər.

 

Kanal növləri

YouTube üzvlərinin kanallarını daha uyğun hala gətirə bilməsi üçün "kanal növləri" vardır.

  • YouTuber (YouTube-çu): Standart YouTube hesabıdır.
  • Director (Rejissor): Təcrübəli film prodüserləri üçün nizamlanmışdır.
  • Musiqiçi (Musiqiçi): Musiqi əsərləri olanlar üçündür.
  • Comedian (Komediyaçı): Mizahi video prodüserləri üçündür.
  • Guru (Mütəxəssis): Maraq sahəsinə bağlı video çəkənlər üçündür.
  • Reporter (Bildirişci):

Bunların xaricində saytdan pul qazana bilmək üçün Partner proqramı mövcuddur. 2007-ci ilin mayında YouTube, tanınmış üzvlərini YouTube işbirliyinə dəvət etmiş, sonradan üzvlərin istifadəsinə açmışdır. Bu proqrama üzv olanların videoların öz əsəri olması və minlərlə dəfə izlənilməsi lazımdır. Proqram ABŞ, Kanada, İngiltərə, Avstraliya, Almaniya, Niderland və Braziliyada yaşayan üzvlərə açıqdır. Gələcəkdə başqa ölkələrə imkan verilməsi düşünülməkdədir.

 

İstifadə şərtləri

YouTube-un istifadə şərtləri gərəyi istifadəçilər təlif haqqı icazəsi alınmış videolar yükləyə bilərlər. Pornografiya, şiddət, şantaj, reklam və cinayət sayılan fayllar YouTube-a yüklənə bilməz.Patent haqqını əldə edən şirkətlər əlavə olunan videoları sildirmə haqqına sahibdirlər. Bu hüquq film və musiqi videolarında tez-tez həyata keçirilir.

 

Tənqid

Youtube hörmətsizliyin yer aldığı bəzi materialların yığışdırılmadığına görə dəfələrlə bir çox ölkələrin hökuməti (İran, Pakistan, Tayvan, Türkiyə) tərəfindən qapadılıb. Youtube-da yerləşdirilmiş və Atatürkü təhqir edən videonun Türkiyənin müraciətlərinə baxmayaraq yığışdırmaması bu ölkədə veb-səhifəyə girişin bağlanması ilə nəticələndi. Bu məsələ Googlevə Mərkəzi Avropa Universitetinin təşkil etdiyi "Azadlıqda İnternet 2010" tədbirində (20-22 sentyabr, Budapeşt, Macarıstan) geniş müzakirə olunub.

 

İctimaiyyətə təsiri

YouTube bir çox istifadəçisinin internetdə məşhurluq qazanmasına səbəb olmuşdur. YouTube-un ən çox izlənilən istifadəçisi Pewdiepie-dir. Bir başqa YouTube istifadəçisi Massaçusettsli köhnə resepsiyonist Bruk Brodak, NBC ilə 18 aylıq müqavilə imzalamışdır. YouTube-un ən çox izlənilən istifadəçisi lonelygirl15-in də əslində Yeni Zelandiyada yaşayan aktrisa Cessika Li Rouz olduğu və videolarını bir neçə film rejissoru ilə çəkdiyi açıqlanmışdır. Kris Kroker 11 sentyabr 2007-ci ildə Britney Spears ilə əlaqədar nümayiş etdirdiyi videosu ilə qısa müddətdə özünə diqqət çəkmişdir.

YouTube-dakı videoların sayəsində internetdə tanınmış olan şəxslər də vardır. Bu kəslərə "YouTube məşhurları" deyilir. Onların bəziləri bunlardır:

  • Brooke Brodack (Brookers)
  • Erik mongra
  • Ian Hecox və Anthony Padilla (Smosh)
  • Jessica Lee Rose (lonelygirl15 xarakterini oynamaqdadır)
  • Judson Laipply
  • Peter Oakley (geriatric1927)
  • Felix Kjellberg(PewDiePie)

 

Bruk Brodak 2006-cı ilin iyununda Carson Dalya prodüseri olduğu proqramlar ilə 18 aylıq müqavilə imzalayaraq YouTube-dan mediyaya keçən ilk istifadəçidir. 31 yanvar 2007-ci ildə Lisa Donovanın (LisaNova) Foxun komediya proqramı MADtv-nin 12-ci mövsüm bölümlərinə qatıldığı açıqlanmışdır.

 

Maraqlı faktlar

  • YouTube demək olar ki, tamamilə Python proqramlaşdırma dilində yazılmışdır.
  • 14 dekabr 2011-ci il tarixində Youtube saytına ən uzun video yüklənmişdir — bu video MoldytoasterMedia adlı istifadəçi tərəfindən yüklənmişdir. Video 596 saat 31 dəqiqə 21 saniyə davam edirdi. Lakin sonradan bu video silinmişdir. Ən qısa video isə, 0,2 saniyə davam edir.
  • YouTube-da "İlan" oyunu oynamaq olar. Əvvəl bunun üçün üstündə videoya pauza vermək və istənilən ox klavişlərinə (↓+→, ↑+← i və s.) bir neçə dəfə ardıcıl basmaq lazım idi, indi isə 1 dəfə ↑→↓ klavişlərinə basmaq kifayətdir və videoya pauza vermək məcbur deyil.

 

Dünyada YouTube

Ölkə/Bölgə URL Dillər Çıxış tarixi
Flag of Australia.svg Avstraliya http://au.youtube.com ingiliscə 22 oktyabr 2007
Flag of Azerbaijan.svg Azərbaycan http://youtube.com.az azərbaycanca 16 aprel 2015
Flag of Brazil.svg Braziliya http://br.youtube.com portuqalca 19 iyun 2007
Flag of Canada.svg Kanada http://ca.youtube.com ingiliscə 6 noyabr 2007
Flag of the Czech Republic.svg Çexiya http://cz.youtube.com çexcə 9 oktyabr 2008
Flag of France.svg Fransa http://fr.youtube.com fransızca 19 iyun 2007
Flag of Germany.svg Almaniya http://de.youtube.com almanca 8 noyabr 2007
Flag of Hong Kong.svg Honkonq http://hk.youtube.com ənənəvi çincə 17 oktyabr 2007
Flag of India.svg Hindistan http://in.youtube.com/ ingiliscə 7 may 2008
Flag of Ireland.svg İrlandiya http://ie.youtube.com/ ingiliscə 19 iyun 2007
Flag of Israel.svg İsrail http://il.youtube.com ingiliscə 16 sentyabr 2008
Flag of Italy.svg İtaliya http://it.youtube.com/ italyanca 19 iyun 2007
Flag of Japan.svg Yaponiya http://ja.youtube.com/ yaponca 19 iyun 2007
Flag of South Korea.svg Cənubi Koreya http://kr.youtube.com/ koreyaca 23 yanvar 2008
Flag of Mexico.svg Meksika http://mx.youtube.com/ ispanca 10 oktyabr 2007
Flag of the Netherlands.svg Niderland http://nl.youtube.com/ niderlandca 19 iyun 2007
Flag of New Zealand.svg Yeni Zelandiya http://nz.youtube.com/ ingiliscə 22 oktyabr 2007
Flag of Poland.svg Polşa http://pl.youtube.com/ polyakca 19 iyun 2007
Flag of Russia.svg Rusiya http://ru.youtube.com/ rusca 13 noyabr 2007
Flag of Spain.svg İspaniya http://es.youtube.com/ ispanca 19 iyun 2007
Flag of Sweden.svg İsveç http://se.youtube.com/ isveçcə 22 oktyabr 2008
Flag of the Republic of China.svg Çin Respublikası http://tw.youtube.com/ çincə 18 oktyabr 2007
Məqaləni bəyəndiniz? Sosial şəbəkələrdə izləyin!

Təhqiredici, mövzuya aid olmayan və böyük hərflərlə yazılan şərhlər təsdiqlənməyəcək.

Sakura

Ən çox baxılanlar

Hacı Zeynalabdin Tağıyev. Bakı, XX əsrin əvvəlləri.

Redaktor seçimi

SON XƏBƏRLƏR