Mavi rəng göz yoxdur! Mavi göz nədir?

Dünyanın 8%-nin mavi gözlü olmadığından mavi gözlü insanlar hər zaman diqqət çəkən, gözəl və yaraşıqlı olaraq qiymətləndirilir. Ancaq mavi gözlü insanların gözlərində mavi rəng piqmenti yoxdur. Hətta mavi göz mavi deyil, qəhvəyi rənglidir. Bəs qəhvəyi rəngli gözü olan insanlar necə olur ki, mavi gözlü kimi görünür?

Mavi göz necə olur?
Mavi və ya yaşıl gözləri ilə qürurlananları üzmək istəmərik, amma gözün mavi görünməsinin elmi açıqlaması var. Göz rəngi hər insanda fərqli kimi görünsə də, hər birimizin gözündə eyni piqment melaninləri vardır. Gözün qaranlık mərkəzini əhatə edən dəri, bədən, saç və göz rəngini bəlli edən kimyəvi maddədir. Gözdəki irislər eyni maddədən rəngini alır. Gary Heytinq göz rəngi ilə bağlı CNN’ə verdiyi açıqlamada, bir növ piqmentin var olduğunu və gözün rəngini göstərən melaninin miqdarı olduğunu bildirmişdir.

Melanin trizon maddəsinin artmasından asılı olaraq melansit adı verilən bir qrup hüceyrə tərəfindən əmələ gəlir və zərərli ultrabənövşəyi (UV) şüalara qarşı qorunmasını təmin edir. Melaninin çox olması, irisin daha çox şüa cəlb etməsinə və gözün daha çox qəhvəyi rəngli olaraq görünməyinə səbəb olur.

Mavi gözlü olmağın müsbət və mənfi tərəfləri
Mavi gözlü olmağın tək müsbət tərəfi görünüş olaraq diqqət cəlb etməsi deyildir. Mavi gözlü insanlar gecələr daha yaxşı görmə qabiliyyəti olması baxımından seçilir. Mavi gözlü insanların strategiyalı düşüncəyə sahib olmağı da söylənilir. Həmçinin, mavi gözlü insanlar aşağı melanin səbəbiylə işığa qarşı çox həssasdır və günəş işığından çox narahat ola bilirlər. Mavi gözlü insanların foto şəkillərdə çox vaxt qırmızı gözlü kimi görünməyi hallarına da rast gəlinir.
Göz rəngi necə dəyişir?
Göz rəngini dəyişmək üçün, ən çox lenslərdən istifadə olunur. Göz rəngini qalıcı olaraq dəyişdirmək isə həm irisə bağlı olan inkişaf etmiş göz qüsurlarını müalicə etmeyə həm də göz rəngini dəyişdirməyə bağlı olan iris implant cərrahiyə əməliyyatı ilə mümkündür. Dünyanın bir çox ölkələrində edilən bu əməliyyat, göz infeksiyası, kornea zədəsi, katarakt, qismən görmə itkisi kimi riskləri mövcuddur. Lazer texnologiyası ilə göz rəngi dəyişdirmə mümkün olsa da, qəhvəyi rəngli toxumanın yenilənməsinin mümkün olmadığından bu əməliyyatın geri dönüşü yoxdur.

Göz rəngini təbii yolla dəyişdirmək
Göz rəngini dəyişdirmək üçün bal və ilıq su istifadəsi olduqca yayılmış olsa da, bunun bir çox qalıcı narahatlıqlara və infeksiyalara səbəb olması təsdiqlənmişdir