Slimfit
  1. ELM

Alimlərdən şok açıqlama: bir vaxtlar 2 Günəş vardı

Alimlərdən şok açıqlama: bir vaxtlar 2 Günəş vardı
Sakura

Oorta buludu bizə mirasdır

"Uşaqlığında" Günəşin tək olmadığına, içərisində günəş sisteminin yerləşdiyi daş və buzlu qayalarla və bəlkə də planetlərlə doldurulmuş nəhəng qovuq -  Oort buludu sübut edir. Bu, Harvard-Smithsonian Astrofizika Mərkəzindən Avi Loeb və tələbəsi, Harvard Universitetinin məzunu Amir Sirac tərəfindən əldə edilmiş nəticədir.

Ens.az bildirir ki, araşdırma müəlliflərinə görə, Oort buludunun kürəsini dolduran müxtəlif ölçülü "zibillərin" hamısı - təxminən 100 milyard cisim Günəş tərəfindən cazibə qüvvəsi ilə toplanmışdır. Ancaq bu qədəri tək yığa bilməzdi. Və hesablamalar və modelləşdirmənin göstərdiyi kimi, ən azı bir tərəfdaşla bu mümkün ola bilərdi.

Oort buludunun kürəsi Günəş sistemini əhatə edir və Günəşdən təxminən 2 işıq ili uzanır.

Loeb və Sirac digər ulduz sistemlərinin öz Oort buludlarına sahib olduğunu güman edirlər. O cümlədən qonşu Alpha Centauri də daxil olmaqla, “ailəsində” artıq üç ulduz “qardaş” var - Alpha Centauri A, Alpha Centauri B və Proxima Centauri, bunlar  Riqel, Bunqula və Tolimandır. Onların "köpüyü" bizimki bitən yerdən başlayır - Günəşdən Alpha Centauri’yə qədər. Əslində bir-birlərinə toxunurlar.

Günəş sisteminin qonşuluqları: OOrta buludumuz və Alpha Centauri ətrafındakılar bir-birinə toxunur.

Alimlərin fikrincə, Günəşin "qardaşı" onunla eyni ölçüdə idi - bir sözlə əkiz. Onun ətrafında fırlanırdı, lakin çox uzaq idi - Yerdən 1000 qat daha uzaqda. Ondan çox böyük görünmürdi.

Bilinməyən bir səbəbdən günəş "qardaşlığı" təxminən 4,5 milyard il əvvəl dağıldı. Və ya bir az daha sonra. Oort buludunun meydana gəlməsinə kömək edərək bir neçə yüz milyon il yaşadı. Onu bizə bir miras olaraq qoyub "əkiz" harasa  uçdu.

Qardaş! Bu sən deyilsən?

Günəşin qardaşının bir neçə il əvvəl tapılması mümkündür. Hər halda Austin Texas Universitetindən professor İvan Ramirezin rəhbərlik etdiyi böyük bir beynəlxalq komandanın alimləri Günəşlə birlikdə meydana gələn bir ulduz kəşf etdiklərini - eyni "beşikdə" olduqlarını, ulduzumuzla eyni materialdan yaradıldığını və təxminən 4.6 milyard il əvvəl ondan qaçdığını iddia etdilər. Hərəkətinin trayektoriyası da qohumluq əlaqəsini göstərirdi. 

Potensial "əkiz" HD 162826 işarəsini aldı. İndi o Günəşdən 110 işıq ilində yerləşir.  Şərqdəki Herkules bürcündə - Veqa yanında durbinlə görülmüşdür.

Günəşin qardaşı 110 işıq ili uzaqlıqda uçdu. Binoklla görünür.

"Azğın qardaşın" planetlərinin olub-olmadığı hələ məlum deyil. Ancaq onları əldə edə bilərdi - kifayət qədər vaxtı çatardı.

Günəş qardaşlarını axtararkən, elm adamları ulduzların təkcə deyil, qruplar halında - qruplar şəklində doğulduğu fərziyyəsinə etibar edirlər. Eyni qaz və toz buludundan əmələ gəlmişlər. Həm xarici, həm də kimyəvi tərkibcə bir-birlərinə bənzəyirlər. Bir müddət bir-birinə yapışırlar və sonra səpələnirlər.

Yeri gəlmişkən 

Günəşin itən qohumları kimə lazımdır?

Alimlərin inandıqlarına görə - çox uzaq bir dövrdə - onun çox "əkizləri" Günəşlə birlikdə doğulublar. Bir neçə on dənəsi – dəqiq.  Dağılışıb, onlar harada isə bizim Qalaqtikamızda - Süd Yolunda bir yerdə itdilər. Əslində haradan gəldiyimizi öyrənmək üçün "əkizlər"i axtarırlar.

Astronomlar başqa qardaşları tapdıqda, hərəkət parametrlərini təyin etdikdən sonra traektoriyaların kəsişdiyi nöqtəni tapacaqlar. Və ora bütün "günəş ailəsinin" doğulduğu yer olacaq.

Günəşin harada əmələ gəldiyini öyrənən elm adamları, erkən günəş sisteminin hansı şəraitdə olduğunu müəyyənləşdirməyə çalışacaqlar. Və bəlkə də həyatın ortaya çıxmasına tam olaraq nəyin  töhfə verdiyini başa düşəcəklər.

Mənbə: kp.ru

Məqaləni bəyəndiniz? Sosial şəbəkələrdə izləyin!

Təhqiredici, mövzuya aid olmayan və böyük hərflərlə yazılan şərhlər təsdiqlənməyəcək.

Sakura

Ən çox baxılanlar

Azərbaycanın görkəmli şairləri Balaş Azəroğlu və Mədinə Gülgün həyat yoldaşı olmuşlar.

Redaktor seçimi

SON XƏBƏRLƏR