Vladimir Cabarov: Azərbaycan və Ermənistanın sülh şəraitində yaşaması Rusiya üçün həyati maraq daşıyır

MDB ölkələrinin Parlamentlərarası Assambleyasının vahid inteqrasiya quruluşunda birləşən eyni bölgə ölkələrini təmsil edən parlamentarilərin birgə işlərinə nümunə olmaq üçün hər cür şansı var. 

Bu ilin noyabrında MDB İH-nin növbəti iclasının açılışı çərçivəsində Rusiya Federasiya Şurası Xarici İşlər Komitəsi rəhbərinin birinci müavini Vladimir Cabarov “Parlamentskoy qazeta”ya açıqlamasında məclisdə qalmaqallardan qaçmağın və münasibətləri aydınlaşdırılmağın mümkünlüyündən danışıb. 

- Vladimir Mixayloviç, oktyabrın 14-də Belqradda Parlamentlərarası İttifaqın Assambleyasında Federasiya Şurasının spikeri Valentina Matvienko regional inteqrasiya strukturlarının “parlament ölçüsünü” gücləndirməyə çağırıb. O, Müstəqil Dövlətlər Birliyinin Parlamentlərarası Assambleyasının təcrübəsindən istifadə etməyi təklif edib. Bu, bizim Parlamentlərarası İttifaq tərəfdaşlarımızdan nə dərəcədə tələb oluna bilər?

- Əminəm ki, bu təşəbbüsə böyük tələbat olacaq. MDB İH-nin işində ən vacib istiqamətlərdən biri də Birlikdə iştirak edən ölkələrin parlamentləri tərəfindən qəbul edilən nümunəvi qanunların hazırlanmasıdır. Artıq qəbul edilmişlər arasında çirkli pulların yuyulmasına qarşı mübarizə, informasiya təhlükəsizliyi, vicdan və din azadlığı, Vətənin müdafiəsində şəhid olanların xatirəsinin əbədiləşdirilməsi, yerli özünüidarəetmənin təşkilinin ümumi prinsipləri kimi təşəbbüsləri göstərmək olar. Qeyd edirəm ki, MDB İHA-nın bir çox model qanunları konsepsiya baxımından və Rusiya qanunvericiliyinin mövcud normalarına oxşar məzmundadır.
Qeyd etmək istəyirəm ki, MDB İH-nin Federasiya Şurasının sədri Valentina Matvienko rəhbərlik etdikdən sonra məclisin işində çox şey dəyişdi. Məsələn, indi demək olar ki, bütün nümayəndə heyətlərinə milli parlament spikerləri rəhbərlik edir, dövlətlərin liderləri ilə danışıqlarda assambleyada iştirak məsələləri müzakirə olunur ki, onun da nəticəsi Özbəkistan və Türkmənistanın İH MDB-yə qaytarılması olub. Ümumilikdə deyə bilərik ki, bu gün Ukraynadan başqa, SSRİ-ni “tərk edən” ölkələrin hamısı assambleyanın işində iştirak etməyi qəbul edir.

- MDB İH-nin üstünlüklərindən biri də iştirakçı ölkələr arasında kəskin fikir ayrılıqları olmasına baxmayaraq, münasibətlərin aydınlaşdırılmasına yer verilməməsidir. Buna bariz nümunə Ermənistan və Azərbaycan arasında Dağlıq Qarabağ problemidir. İşdə dinc münasibətləri saxlamağa necə nail olursunuz?

- Dərhal vurğulamaq istəyirəm ki, Ermənistan və Azərbaycanın nümayəndə heyəti MDB İH-də eyni masa ətrafında oturaraq normal ünsiyyət qururlar. Məsələn, AŞPA və ATƏT kimi digər beynəlxalq platformalar çox vaxt ikitərəfli münasibətlərin müxtəlif məsələlərində öz mövqelərini çox sərt şəkildə bildirir. Bəlkə də bu, özlərini necə deyərlər, bütün Avropada ifadə etmək istəyindən qaynaqlanır. MDB məkanında hamımız bir-birimizi yaxşı tanıyırıq və rezonans doğuran açıqlamalar vermək və ya qarşıdurma yaratmağın mənası yoxdur.

Dağlıq Qarabağ ətrafındakı vəziyyətə gəlincə, Rusiya burada nə Ermənistanın, nə də Azərbaycanın mövqeyini dəstəkləyə bilməz. Hamımız böyük bir ölkəni tərk etmişik və hər iki respublika da bizim üçün eyni dərəcədə əzizdir. Məncə, biz Azərbaycanla münasibətləri pisləşdirərək Ermənistanla münasibətləri tənzimləyə bilmərik. Və ya əksinə.

- Yaxın gələcəkdə Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin siyasi həlli mümkündürmü?

- Bu, postsovet məkanındakı ən köhnə münaqişələrdən biridir. Təəssüf ki, bu gün tərəflərin mövqeyi tamamilə ziddir. Əgər mənim subyektiv fikrimlə maraqlanırsınızsa, hələ ki bu münaqişənin siyasi həlli yoxdur. Ancaq şübhəsiz ki, bu münaqişənin hərbi həlli də yoxdur. Uzun və çətin danışıqlara ehtiyacımız var. Ən əsası, bütün tərəflər qarşılıqlı güzəştlərə və hətta güzəştli həll yollarına hazır olmalıdır.