Koronavirus müəmmaları: yenidən yoluxmaq mümkündür?

COVID-19-a nəzarət strategiyası, nə qədər immunitetli olmağınızdan asılıdır. Müvafiq anticisimlər kifayət qədər uzun yaşasa, ilk olaraq müalicə olunan xəstələr karantindən çıxacaq və pandemiyadan sonra normal həyatını bərpa edəcəklər.

Yeni koronavirusun mənşəyi və xüsusiyyətləri haqqında hələ də çox şey bilmirik. Xüsusilə əsas sual cavabını tapmamış qalır: xəstəliyi artıq keçirmiş insanlar yenidən yoluxa bilərmi? Bunun cavabı, pandemiyanın necə inkişaf edəcəyini dəqiq anlamağa imkan verəcək.

Koronavirus kişiləri qadınlara nisbətən daha çox öldürür. Elm adamları bunun da dəqiq səbəbini bilmirlər.

Adətən xəstəlik insan orqanizmində iz buraxır. Yeni bir infeksiyanın törədicisi ilə qarşılaşan immunitet sistemi xüsusi zülallar - anticisimlər istehsal edir. Onlar bədəndə qalır və müəyyən bir patogen ilə qarşılaşdıqda, sahibini təkrarən yoluxmadan qoruyaraq , patogenləri zərərsizləşdirirlər. Anticisimləri peyvənd yolu ilə də qəbul etmək olar.

Ens.az bu sistemin mükəmməl olmadığını təəssüflə qeyd edir. Qrip kimi bəzi viruslar müntəzəm mutasiyalar yolu ilə immuniteti keçirlər. Bu, COVID-19 törədicisinə aid deyil, lakin anticisimlər ona qarşı zamanla zəifləyə bilər. Bu vəziyyətdə təkrar yoluxma mümkündür.

Digər bir koronavirus - SARS-ın törədicisi ilə əlaqəli Çin araşdırması göstərdi ki, ona qarşı anticimlərin miqdarı yoluxmadan sonra iki il ərzində maksimuma çatır və sonra on il ərzində tədricən azalır. Genetik cəhətdən yeni koronavirus SARS-in törədicisi ilə 79.5% oxşar olduğundan, anticisimlərin onunla da oxşar üsulla hərəkət edəcəyini ehtimal etmək məntiqli olardı.

Pandemiya zamanı koronavirusa yenidən yoluxmuş insanlar barədə dəfələrlə məlumatlar yayılıb. Ancaq bu halların heç birində hələ tam sübut olunmayıb ki , söhbət yenidən yoluxmadan, yoxsa tam müalicə olunmamış xəstəlikdən gedir.

Hər halda COVID-19 anticimlərinin kifayət qədər uzun müddətdir mövcud olduğu ortaya çıxır. Bu, Sars-CoV-2 ilə yoluxmuş, sağalmış və sonra yenidən yoluxdurulmağa çalışılan Makaka meymunları ilə aparılan təcrübə ilə təsdiqlənir. Birinci infeksiya yüngül sətəlcəm və çəki itkisinə səbəb olsa da , ikincisi meymunların sağlamlığına heç bir təsir göstərməyib.

Koronavirusa qarşı anticisimlərin öyrənilməsi başqa bir səbəbə görə də vacibdir. Bu gün məlum olur ki, yoluxanların əhəmiyyətli bir hissəsində xəstəlik simptomsuz və ya çox yüngül şəkildə özünü göstərir. Mütəxəssislər onların COVID-19 anticisimlərini qan analizi edərək , artıq xəstəlikdən sağalanları izləyə biləcəklər. Bu, pandemiyanın miqyasını qiymətləndirməyə və sonrakı gedişatını təxmin etməyə imkan verəcək. Üstəlik, birinci növbədə , koronavirusa qarşı immunitet qazanmış insanlar karantini tərk edə biləcəklər və normal həyatlarını bərpa etməyə başlayacaqlar.

Ens.az Britaniya mətbuatına istinadən bildirir ki, evdə koronavirus anticisimləri üçün testlər 15 dəqiqə çəkir. Böyük Britaniya hökuməti 3,5 milyon belə test alıb və mümkün qədər tez bir vaxtda özünütəcrid halında yaşayan insanlara paylamaq niyyətindədir. Əsas məqsəd epidemiyanın real miqyasını anlamaq və əvvəldən həkimə müraciət etmədən koronavirusa tutulmuş insanların sayını müəyyənləşdirməkdir. Bundan əlavə, anticisim testi, virusa yenidən yoluxma ehtimalını daha yaxşı anlamağa kömək edəcək.

Amerikalı tədqiqatçılar hesab edirlər ki, COVID-19 anticisimləri yaşlı insanlar və həkimlər də daxil olmaqla ən həssas əhali qruplarının müdafiəsini təmin edə bilər. Bu müvəqqəti tədbir peyvənd hazır olana qədər davam edəcək.

Mənbə: hightech.plus