Hüseyn Cavid - Peyğəmbər/Nüsrət (III hissə)

B a ş r ə i s 
 
Bilin, agah olun, ey əhli-vətən! 
Sizə bir müjdə gətirdim həqdən. 
Bəni kim dinləsə izzət bulacaq, 
Kim ki, rədd etsə peşiman olacaq. 
 
(Ətrafı saran atəşi göstərir) 
 
Şu böyük yanğını bir seyr ediniz, 
İştə bir ordu ki, hiç görmədiniz. 
Həpsi “qan”, “qan” deyə müştaqi-zəfər, 
Onların rəhbəridir Peyğəmbər. 
Onun ilk əmri budur: xaricdə 
Dolaşıb durmayacaq bir kimsə. 
Çəkilib evlərə, ya Kə’bəyə biz 
Dini-islamı qəbul etməliyiz. 
Kim inad etsə həmən məhv olacaq, 
Mal və evladına həsrət qalacaq!.. 
 
R ə i s ə 
 
(son dərəcə həyəcanlı) 
 
Sana yas tutsun anan, sus, daha sus! 
 
B a ş r ə i s 
 
Sən bağır, haq budur, əfsus, əfsus...  
 
(Camaata) 
 
Çarə yoq, çünki iş-işdən keçmiş, 
Seyr edib gördüyüm aləm müdhiş... 
Gecə-gündüz o hazırlıq yaparaq 
Bir böyük ordu çıqarmış parlaq. 
Yedi gündür yola çıqmış... birdən 
Şəhri sarmış həpimiz qafil ikən, 
Şimdi təhdid ilə “Haq bəndə”... – diyor 
Hər nə təklif olunur, rədd ediyor. 
 
R ə i s ə 
 
Ah, nə dəhşətli, fəlakətli xəbər!.. 
 
B a ş r ə i s 
 
Sən hərəmxanəyə get, haydı, yetər! 
 
R ə i s ə 
 
(Topala çılğın) 
 
Hanı uydurduğun abdalca yalan?! 
 
T o p a l 
 
(kəkələr) 
 
Qomşumuz söylədi, and olsun, inan! 
 
B a ş r ə i s 
 
(onun sözünü kəsər, camaata) 
 
Fəzlədir bəncə tərəddüd, yalnız 
Çalışın məsələ bitsin qansız! 
 
B i r i n c i r ə i s 
 
Qan dökülməkdə, əvət, yoq məntiq. 
 
Q a d ı n l a r 
 
(Rəisə və Şəmsadan başqa) 
 
Ah, aman istəyəlim... 
 
İ k i n c i r ə i s 
 
(əli qılıcının qəbzəsində, onlara) 
 
Qorqaqlıq... 
Etməsin sizləri əsla mə’yus. 
 
(Camaata kəskin) 
 
Başqa yol yoq, ya ölüm, ya namus! 
 
Ü ç ü n c ü r ə i s 
 
Pək böyük qüvvət ikən şimdi ona 
Qarşı qoymaqda, xayır, yoq mə’na. 
 
Ş ə m s a 
Hiç məraq etməyin, əl’an gedərim 
Bən... onun şərrini bən dəf’ edərim. 
 
(Məclisi tərk etmək istər) 
 
B a ş r ə i s 
 
(mane olar) 
 
Xayır, aldanma qızım, ən eyi yol: 
O böyük dinə inan, təslim ol!  
 
R ə i s ə 
 
(çılğın) 
 
Sən inandınmı? Dilin lal olsun! 
 
B a ş r ə i s 
 
(sinirli) 
 
Əvət... öl, çatla! Canın qurtulsun. 
 
(Kəndi-kəndinə dalğın) 
 
Ah, siyasət bunu icab etmiş. 
 
R ə i s ə 
 
Baş rəis, iştə rəzalət, getmiş, 
Gör kimin dinini bulmuş məqbul, 
Latü Üzza bunu eylərmi qəbul? 
 
B a ş k a h i n 
 
Ah, demək Kə’bəyə – bütlərdən iraq! 
Başqa bir Tanrı müsəllət olacaq... 
 
B a ş r ə i s 
 
(baş kahinə) 
 
İxtiyar! Sən də mi uydun qadına? 
Açayım həpsini dur şimdi sana. 
Bən onun dininə uydumsa, demək 
Bunda bir başqa səbəb olsa gərək. 
Bəlli ya, pək sevərim bən vatanı, 
İstəməm məhv edə düşmanlar anı. 
Sizi qorqutdumu Peyğəmbər adı? 
O da əlbət şu vətən evladı. 
 
Burda hiç bir yeni şey varmı? Yenə 
Qonacaqdır Qaradaş ^[1] büt yerinə. 
Büt də bir daş, o da, adlar başqa... 
 
(İstehzalı qəhqəhədən sonra) 
 
Dünkü bütxanə bu gün beyti-xuda!.. 
Ərəbin var-yoqu dün nəysə, bu gün 
Olacaqdır daha yüz qat üstün. 
Bir Hicaz əhli deyil, hər millət 
Tökəcək Kə’bəyə altın, sərvət. 
Bıraqıb yurdunu həp ac, çıplaq, 
Sizə kor, duyğusuz ellər qoşacaq... 
Şimdi kərtənkələ yerkən bir ərəb, 
Sürəcək ömrünü püreyşü tərəb. 
Yurdumuz başqa səadət bulacaq, 
Səbəb ancaq şu böyük din olacaq... 
 
R ə i s ə 
 
(sinirli və qızğın) 
 
Şu böyük din?! Əvət ac bir yalavac 
Olacaqmış da bütün başlara tac. 
Alacaq həftədə bir tazə qadın, 
Sən də seyr eyləyəcəksin... şaşqın! 
 
Ş ə m s a 
 
Ah, o, “örtün” deyə əmr eyləyəcək, 
Həp qadınlıq qara çarşaf geyəcək... 
 
B a ş r ə i s 
 
Bu xəta doğdu gözəl Ayişədən, 
Ona isnad edilən bir ləkədən. 
Söylüyorlar ki, o sapmış da bir az, 
Əmr olunmuş ki, açıqlıq yaramaz. 
 
R ə i s ə 
 
Nə demək? Ayişə etmişsə xəta, 
Həp qadın aləmi batsınmı yasa? 
 
B a ş r ə i s 
 
İştə qanun! Nə vəzifən?! 
 
R ə i s ə 
 
Məcnun! 
 
Ş ə m s a 
 
(acı və istehzalı təbəssümlə ətrafa) 
 
Qəhrəman ol da, nə yapsan, qanun! 
 
R ə i s ə 
 
(qızğın) 
 
Zeydə “oğlum” der ikən, Zeynəbini 
Boşatıb alma da bir qanunmu? 
 
B a ş r ə i s 
 
O da qanun, o da qanun... daha sus! 
Şübhəsiz hikməti var... 
 
R ə i s ə 
 
(çılğın) 
 
Ah, mənhus! 
 
(Dışarıdan gurultu səsi eşidilir)  
 
B a ş r ə i s 
 
(birinci xidmətçiyə) 
 
Bu nə səs? Çıq da sorub anla, nə var! 
Görünür Kə’bəyə girmiş onlar. 
 
Birinci çıqarkən, ikinci xidmətçi sür’ətli və şaşqın adımlarla gəlir, əyilir. 
 
Nə için böylə şaşırdın? Nə xəbər? 
 
X i d m ə t ç i 
 
İştə təşrif ediyor Peyğəmbər. 
 
B a ş r ə i s 
 
Çabuq ol, söylə buyursunlar... 
 
(Xidmətçi tə’zim edib çıqar) 
 
R ə i s ə 
 
(sinirli) 
 
Əvət, 
Bayquşun ötməsi haqdır əlbət. 
 
B a ş r ə i s 
 
(ona) 
 
Sən hərəmxanəyə get, çıq, dəf’ ol! 
 
Rəisə öncə mütərəddid, sonra kinli baqışlarla sağ qapıdan çıqar. 
 
B a ş k a h i n 
 
(mə’yus, ətrafa) 
 
Daha yoq qurtulacaq hiç bir yol.  
 
Ş ə m s a 
 
(ətrafa kinli) 
 
Yoq, bu mümkün deyil əsla, əl’an 
İntiqam almalıyım bən ondan. 
 
B a ş r ə i s 
 
(camaata) 
 
Borcumuz yalnız itaət, təslim, 
O böyük qüvvətə hörmət, tə’zim... 
 
(Dörd-beş adım qapıya doğru yürür) 
 
Peyğəmbər belində qılıc, həmailində altın qaplı kitab^[2], sağında Əbu Talib o ğ l u , solunda X ə t t a b o ğ l u , arqada iki mücahid bulunduğu halda daxil olur. Şəmsa ilə ikinci rəisdən başqa hər kəs ikiqat əyilir. 
 
B a ş r ə i s 
 
(tə’zim ilə) 
 
Mərhəba, ey ulu, haq Peyğəmbər! 
Sana gülsün əbədi fəthü zəfər. 
Məkkə səndən şərəf almaqda bu gün, 
Yeri var göylərə fəxr etsə bütün. 
 
Sükut... 
 
P e y ğ ə m b ə r 
 
O böyük Tanrıya binlərcə səna... 
Lütf edib əqlü zəka qullarına. 
Bəni qılmış sizə ən son rəhbər, 
O fəqət haq düşünən xalqı sevər. 
Etsə bir ləhzə təfəkkür birisi, 
Bəncə bin yıllıq ibadətdən eyi. 
Düşünün, oldunuz əvvəl qafil, 
Uydunuz bütlərə alim, cahil, 
Sarıb atəşli bəla şəhrinizi, 
Gəldi haq ordusu tə’dibə sizi. 
Qırılıb bütləriniz oldu hədər, 
Şimdi yoq Kə’bədə onlardan əsər. 
Dəyişib dünkü sənəmlər yatağı, 
Oldu Allah evi, vəhdət ocağı. 
Etsə yardım edəcəkdir əl’an 
Sizə yalnız o görünməz Yaradan. 
Qapanın səcdəyə hörmətlə bütün, 
O böyük eşqilə daim ögünün. 

Şəmsa ilə ikinci rəisdən başqa hər kəs səcdə edər. 
 
X ə t t a b o ğ l u 
 
(hiddətlə onlara) 
 
Əcəba varmı şu kibrin səbəbi? 
 
P e y ğ ə m b ə r 
 
Halbuki şəxsə şərəfdir ədəbi. 
 
B a ş r ə i s 
 
İştə gənclik, dəlilik... Əfv ediniz! 
 
Ə b u T a l i b o ğ l u 
 
Xayır, əsla bu deyil hikmətsiz. 
 
(İkinci rəisə) 
 
Sən cavab ver, nə demək bunca qürur? 
 
İ k i n c i r ə i s 
 
(istehzalı təbəssümlə)  
 
Səni bilməm ki, nə etmiş məğrur? 
 
P e y ğ ə m b ə r 
 
Bana baq, fikrini aç, söylə bana. 
 
İ k i n c i r ə i s 
 
Yoq sözüm, bən nə deyim şimdi sana, 
İştə, sözdən daha kəskin şu silah. 
 
(Qılıc çəkib Peyğəmbərə hücum edər, Əbu Talib oğlu dərhal biləyini yaqalar və qılıcı Peyğəmbərin ayaqlarına atar, Xəttab oğlu isə onu mücahidlərə təslim edər.) 

(1) - Qaradaş – Həcər-ül-əsvəd

(2) - Altın qaplı kitab – Qur’anın rəmzi mə’nasına alınmalı...

(IV hissə)