Hüseyn Cavid - Ana (IV hissə)
Səlim
(Qızğın)
İstəməz başqa laf!
Söylə, açıq söylə, hər nə var, söylə!
Doğru söylə, İsmət! Şaşırma böylə.
İsmət
(Özü)
Allah, allah! Bir bəlayə tuş oldum.
Səlim
Neçin susdun?
İsmət
Dedim ya! Yerdə buldum.
Səlim
O çeynənmiş bir söz, anladıq, pəki
Kimindir bu xəncər, söylə?
İsmət
Tühaf şey!
Görüb bilmədiyin bir işdən yana,
Nasıl məlumat verəyim mən sana!?
Səlim
Görüb bilmədiyim bir iş, öyləmi?
Mən inanmam, inandırsan aləmi...
(Xəncəri göstərərək)
Məcnunmu böylə bir silah sahibi,
Atıb getsin bunu bir çocuq kibi?
Bu bir oyuncaq deyil, unudulsun,
Sonra İsmət gəlib də yerdə bulsun!
Bir igid silahdan nasıl ayrılır?
Silah mərd oğula bir arxadaşdır.
İsmət
Bəlkə buraxmış bir divanə sərxoş.
Səlim
Xayır, ya burda bir cinayət olmuş,
Yaxud olmaq üzrə imiş...
İsmət
Qardaşım!
Mən yoruldum, artıq ağrıyır başım.
(Evə doğru getmək istər)
Səlim
(İsməti yaxalayaraq)
İsmət, inan, qaldım şübhə içində,
Cavab ver, sonra get, bir iş var səndə.
İsmət
Səlim! Vaz keç, burax...
Səlim
(İnadlı)
İsmət, heç olmaz.
İsmət
(Sinirli)
Allah İsməti öldürsün!..
(Səlimin əlindən qurtulub düşüncəli bir halda evə doğru gedər.)
Səlim
(Özü)
Ah, qurnaz!
Bax, nə qədər mahir, nasıl şivəbaz!..
Bir iş var, ancaq saqınır qızcığaz;
Sirr vermək istəməz, açmaz ağzını,
Xayır, bu halda mən görmədim onu.
Ah, bu qız bir qız deyil, bir afətdir;
Hər bir halı insana dəhşət verir.
Kim bilir! Bəlkə Qanpoladdan yana,
Tükənmiş səbri, qıymaq istər cana.
Lakin bu xəncəri o kimdən almış?!
Bu evdə böylə şey yox , nerdə bulmuş?
Xayır, xayır, hər an şübhəm artıyor,
Şimdi mən İsməti eylərəm məcbur;
Bu sirri açsın, gərək həp söyləsin;
Ya and içsin, məni rahat eyləsin.
(İsməti çağıraraq)
İsmət, İsmət!
İsmət
Nə var?
Səlim
Sözüm var sana.
İsmət
Allahı sevərsən, çıx get bir yana!
Səlim
Gəl bəri, İsmət! Bəri gəl...
İsmət
Səlim, get!
Səlim
(İsmətə yaxınlaşaraq)
Getmək qolay, ancaq sən etiraf et!
Anlat başından keçəni büsbütün;
Yoxsa mən sənə rahat verməm bu gün.
Qıymaqmı istəyirdin sən kəndinə?
Bu xəncərlə oynamaqdan məqsəd nə?
İsmət
Səlim, çıldırdınmı?
Səlim
Əvət, çarə bul!
İsmət
Məndə bir şey yox, qardaşım, əmin ol!
Səlim
Kimin bu xəncər, xəbərin yoxmu?
İsmət
Yox...
Səlim
Ah, bu yalan bir söz, zəhərli bir ox,
Ağzından uçub qəlbimə saplanır;
Vücudumda qan coşur, alovlanır.
Söylə, İsmət!
İsmət
Yox xəbərim, dedim ya!
Səlim
Öylə isə, and iç, bitsin bu qovğa.
İsmət
Nasıl! And içməkmi?
Səlim
(İsmətin yaxasından tutub silkələyərək)
Şübhəsiz...
İsmət
(Özü)
Eyvah!
Səlim
Söylə, İsmət, söylə ki: vallah, billah,
Bu xəncərdən heç xəbərim yox mənim,
Həm də kimindir bilməm əsla...
İsmət
Səlim!
Bütün dünya dağılsa mən and içməm.
Səlim
(Hiddətli)
Mən də, inan, israrımdan vaz keçməm,
Səlim çocuq deyil, hərgiz aldanmaz;
“Billah” de, qurtul...
İsmət
(Özü)
Ah, inadlı qanmaz!
And içməsəm susdurmaq olmaz onu,
And içsəm oluram allah düşmanı;
Fəqət, xayır, mümkün deyil and içmək,
Hər nə varsa açıb söyləyim gərək.
Səlim
İsmət, söylə neçin susdun?
İsmət
Ah, Səlim!..
Səlim
Məndən qorxma, heç qorxma!
İsmət
Ah, söyləyim,
Söyləyim, qardaşım, ancaq bu sirri
Bir sən bilməlisən, bir mən...
Səlim
(İsməti bir tərəfə çəkərək)
Gəl bəri!..
Heç qəm eyləmə...
İsmət
Faş edilsə bu sirr,
İnan ki, çox böyük fəlakət verir.
Səlim
Pəki, anladıq, söylə artıq...
İsmət
İmdi,
Bağçaya çıxmışdım, Orxan göründü...
Səlim
Nasıl Orxan? Bu kim, bu hansı Orxan?
İsmət
Qonşumuz xanzadə, zəngin bir cavan.
Şərhlər
Şərhləri göstər Şərhləri gizlət