Hüseyn Cavid - Ana (III hissə)
Orxan
Artıq anladıq, çəkil, dəf ol, İzzət!
İsmət
Ah, xain oğlu xain!..
İzzət
Pəki.
(Çəkilir.)
Orxan
İsmət!
O məcnundur, ondan bir şey umulmaz,
Saçmadır hər sözü, əsla tutulmaz.
İsmət
(İstehza ilə)
Əvət, doğru... yoxsa səni bulmazdı,
Səninlə sirdaş, arxadaş olmazdı.
Orxan
Hər nə söylərsən söylə, xoşdur məncə,
Bəllidir ki, olmaz tikansız qönçə.
Hər nazına mən eylərəm təhəmmül,
Ancaq ayrılığa tab etmə müşkül...
Məndə artıq can qalmamış.... mərhəmət,
Mərhəmət qıl, insafsız olma, İsmət!
Ya gəl canımı al, ya ver tazə can.
İştə sən, iştə xəncər, iştə Orxan!
(Xəncərini çəkib İsmətə uzadır.)
İsmət
(Alaraq istehza ilə)
Afərin, afərin bu zərb-dəstə!
Heç rast gəlmədim böylə zərb-şəstə!
Çocuqluqdan bəri bu məmləkətdə
Vardım bu sinnə, amma sən fitrətdə,
Sən xislətdə bir qəhrəman görmədim,
Sən təbiətdə bir insan görmədim.
Bu haqsızlıq, bu acizlik, miskinlik
Bir mərd üçün çəkilməz dərdi-mühlik!..
Yazıq Orxan! Billah yazıqlar olsun,
Sən bir igidsən, sənə çox ar olsun!
(Əlindəki xəncəri bir tərəfə atıb gedərək)
Əvət, çox ar olsun!..
Orxan
Getmə, dur İsmət!
İsmət
Həzyan eşitməyə yox məndə qüdrət.
Orxan
Dur dedim, dur!
İsmət
Artıq çəkil get, yetər!
Orxan
Billah məhv olarsan...
İsmət
(Xəncəri göstərərək)
Al, iştə xəncər!
(Uzaqlaşır)
İzzət
(Çıxıb yola baxaraq)
Orxan! Gələn var, aman, çəkil, durma!
Orxan
Ah, zalım...
İzzət
Gəl canım, özünü yorma.
Orxan
(Azacıq çəkilərək)
İsmət, İsmət! Getdim, unutma lakin...
İsmət
Get hər nə istərsən yap, alçaq, miskin!
(Etinasızca evə girər)
Orxan
Ah, mənmi?
İzzət
Sus, canım, sus!
Orxan
İsmət!
İzzət
Orxan!
Gəl, haydı...
Orxan
Uff... Sevimli, parlaq ilan!
(Hər ikisi şaşırmış bir halda tez ağaclığa çəkilib saxlanırlar.)
İsmət
(Bir az sonra təkrar dişarı çıxar, ətrafına baxaraq)
Getmiş, artıq əsər yox qəhrəmandan,
Mütləq məni eyləyirmiş imtahan!
Fəqət bilməz ki, İsmət Qanpoladsız
Məhv olur da dönüklük etməz hərgiz.
Ah, bu xəncər nə? Vay, zavallı Orxan!
Şübhə yox, unutmuş şaşırdığından.
(Xəncəri yerdən alaraq)
Gerçəkdən çox gözəl, çox süslü xəncər,
Bir parçacıq polad, lakin bir əjdər...
Bir vuruşda məhv eləyir bir insan.
(Birdən-birə Səlimi görüb xəncəri gizləyərək)
Ah, Səlim!
Səlim
İsmət! Söylə Qanpoladdan
Nə xoş xəbər var? Nə yazmış, nə etmiş?
İsmət
Bilməm...
Səlim
Səlma nerdə?
İsmət
Qonşuya getmiş.
Səlim
Niyə?
İsmət
Məktubdan bir xəbər bilməyə.
Səlim
Fəqət bir təlaş var sənin üzündə.
İsmət
Nasıl, təlaş?
Səlim
İştə sən! İştə çöhrən!
Səndə bir iş var, gizləyirsən məndən.
İsmət
İnan ki, yox burda heç bir gizli iş.
Səlim
Pəki, səbəb nə öylə rəngin qaçmış?
İsmət
Keçən gecə bir xeyli fikrə daldım,
Düşündüm, düşündüm uyqusuz qaldım.
Odur ki, məndə qalmamış bət-bəniz...
Səlim
Xayır, bu uydurma bir sözdür yalnız.
İsmət
Ah, neyləyim, qardaşım! Qanpoladsız
Günüm bir il keçir... Bir nişanlı qız
Nerdə görülmüş böylə qayğı çəksin,
Bir il başdan-başa göz yola tiksin.
Allah üçün, söylə, haqsızmıyam?
Səlim
(İsmətin qolundan tutub çəkərək)
Gəl!
Çocuq olma...
İsmət
Sən get!
(Xəncər düşür)
Ah!
Səlim
İştə əngəl?!
(Xəncəri yerdən alaraq)
İsmət, İsmət! Bu xəncər nə yanında?
Bu əjdər nə, saxlamışsan qoynunda?
İsmət
İmdi burdan keçərkən yerdə buldum,
Maraq etdim, kimindir deyə aldım.
Səlim
Mən səni bir doğru qız zənn edərdim,
Səndə ki, aldatmaq da varmış?!
İsmət
Səlim!
İnan, heç bir sözümdə yoxdur xilaf,
Mən yalan bilməm.
Şərhlər
Şərhləri göstər Şərhləri gizlət