Akademik İ.A.Orbeli-Qarabağ Qafqaz Albaniyasının bir hissəsi idi

İosif Orbeli (8 mart 1887, Kutaisi - 2 fevral 1961, Leninqrad) - Sovet şərqşünası və erməni mənşəli ictimai xadim, SSRİ Elmlər Akademiyasının akademiki, Ermənistan SSR Elmlər Akademiyasının akademiki və onun ilk prezidenti (1943-1947), 1934-1951 - Ermitajın direktoru. Bir neçə dildə, o cümlədən Azərbaycan dilində səlis danışırdı.

"Bugünkü Dağlıq Qarabağ orta əsrlər Albaniyasının bir hissəsi idi və sonradan erməni feodalları tərəfindən ələ keçirildi." (İ.A. Orbeli. Seçilmiş əsərləri)

1909-cu ildə gənc İ.Orbeli orta əsrlərə aid kitabələr toplamaq üçün Dağlıq Qarabağa ezam olunmuşdu. Buraya gələrkən o, həmçinin Gandzasar və digər alban məbədlərində olmuşdu. Yuxarı Qarabağın məbədlərində və abidələrində epiqrafik yazılar üzərində apardığı araşdırmaların nəticələrinə əsasən İ.Orbeli siqnal nüsxələri 1919-cu ildə nəşr olunan "Gandzasar və Havotsptukun kitabələri" kitabını çapa hazırladı.

İ.Orbeli qeyd edir ki, Gandzasar kompleksinin yanında yerləşən Vank kəndi əvvəllər Axvank adlanırdı və bu ad 1895-ci ildən bəri Qafqazın beş tərəfli xəritəsində göstərilir.

Ahvank - birbaşa Albaniya əhalisi və bu bölgənin dinindən bəhs edən Albanlar deməkdir.

Mənbə: Алхайд