Tetik Parmak Nedir? ve Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Tetik Parmak Hastalığı Nedir?

Parmakların hareketi esnasında yaşanan sızılı veya ağrılı takılma, parmağın düzleşmemesi ve kasılması tetik parmak hastalığı olarak nitelendirilir. Tıp literatüründe “Stenozan Tenosinovit” olarak geçen bu rahatsızlık parmaktaki tendon ve pulleylerde oluşan düzensizlik nedeniyle meydana gelir.

Tendonları ön kol kaslarından parmaklara kadar uzanan uzun bir ip olarak tarif edebiliriz. Pulleyler(makara) ise bu tendonların sağa veya sola kaymadan hareket etmesini yani tendonların hareket düzenini sağlayan halka şeklindeki dokulardır. Pulley dokusu, farklı etkenler nedeniyle kalınlaşınca tendonu sıkar ve bu sıkma sonucu tendonda düğümcük oluşur. Parmağınızı hareket ettirdiğinizde tendon, pulleyden geçmeye çalışır fakat düğümcük nedeniyle pulley in içinde takıldığı için geçemez. Bunu sonucunda parmak takılır ve kişi parmağını düzleştirmede problem yaşar. Bu rahatsızlık halk arasında "Parmak Kitlenmesi"olarak da bilinir. Genelde herkesin başına gelebilecek bu rahatsızlık özellikle 40 yaş üstü bayanlarda daha sık görülür. Hastalık tedavi edilmez veya tedavi önemsenmez ve aksatılırsa tendon kopmasına neden olabilir.

Tetik Parmak Hastalığının Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?

Bu rahatsızlık herhangi bir darbe veya yaralanma gibi durumlarda kendini göstermez. Tetik parmak oluşumunda en önemli unsur parmağın aşırı kullanılması, sürekli tekrarlayan zorlayıcı hareketler ve parmağa aşırı güç uygulanmasıdır. Bu sebepleri göz önünde bulunduran uzmanlar gelişen teknoloji ile birlikte günde üç saatten fazla akıllı telefon kullanımında el tendonunun aşırı kullanılmasından kaynaklı sıkışmaya ve parmak kilitlenmelerine yol açtığını belirtmektedir.

En önemli belirtisi isminden de anlaşılacağı üzere parmakların hareket esnasında takılmasıdır. Öncelikle genelde sabahları parmakta sıkça takılmalar başlar ve bir süre sonra bu takılmalar gün içine yayılır ve daha belirgin hale gelirler. Bunun yanı sıra hareket sırasında ve sonrasında oluşan ağrı, avuç içinde oluşan hassas şişlik ve parmağın çıkıp tekrar oturması hissi de önemli belirtileri arasındadır.

Tetik parmak hastalığı riskini arttıran şeyler şunlardır;

• Genelde 40 ve 60 yaşları arasında ortaya çıkmaktadır.
• Erkeklere oranla kadınlarda daha yaygın bir hastalıktır.
• Diyabet, gut ve romatoid gartrit gibi hastalıklar tetik parmak hastalığına neden olabilir.
• Çiftçiler, sanayi çalışanları, müzisyenler gibi parmak ve başparmak hareketlerini tekrarlayan kimseler arasında yaygın bir hastalıktır.

Belirtileri şunlardır;

• Sabahları parmak sertliği
• Parmağınızı hareket ettirirken bir atma sesi ile birlikte "tık sesi"
• Etkilenen parmağın tabanında avuç içi hassasiyet veya bir yumru hissetmek
• Parmağın sürekli olarak aniden düz veya ortaya bükülmüş bir pozisyonda kilitlenmesi

Tetik Parmak Hastalığından Korunmak İçin

Bu hastalık için en büyük risk grubu gençlerdir. Uzmanlar uyarıyor, gençlerin sürekli telefon ile uğraşmaları büyük tehlike arz ediyor.

Tetik parmak hastalığından korunmak için yapmanız gerekenler;

• Günde 3 saatten fazla akıllı telefon kullanılmamalıdır.
• El ve parmaklar gün içinde dinlendirilmelidir.
• Klavye kullanımında aşırı ve hızlı kullanımdan kaçınılmalıdır.
• Ağrı hissedildiğinde erken müdahale edilmeli ve buz konulmalıdır.
• En riskli parmak başparmaktır. Akıllı telefonu mümkün olduğunda iki elle kullanmaya ve başparmaklara fazla yüklenilmemeye gayret edilmelidir.
   

Tedavi Yöntemleri ve Ameliyat

Tetik parmak rahatsızlığının tedavisinde ilk olarak bölgenin hareket ettirilmemesi ve atel adı verilen gereçle parmakların hareketsiz kalmasının desteklenmesi tercih edilir. Bu yöntem hastalığın ilk safhalarında etkilidir fakat bazı ileri düzeydeki rahatsızlıklarda sonuç vermemektedir. Kortizonlu iğne yönteminin tetik parmak rahatsızlığında yaşanan sorunların ortadan kalkmasında etkili olduğu gözlemlenmiştir. Bu yüzden ağrı ve takılma olan bölgeye kortizonlu iğne uygulanır. Ayrıca uzmanlar kortizonlu iğne tedavisinin hamile ve emziren annelere de güvenle uygulanabileceğini belirtmektedir. Yukarıdaki tedavi yöntemlerinin sonuç vermediği durumlarda geriye tek bir seçenek olarak cerrahi müdahale kalır. Öncelikle cerrahi müdahale küçümsenmeyerek kesinlikle ameliyathane ortamında yapılmalı. Operasyon, lokal anestezi ile avuç içinde açılan küçük bir kesiden girilerek yapılır. Tendonun hareketi esnasında takıldığı tünel genişletilir. Gerçekleşen küçük operasyon sonrasında hastalar hemen parmaklarını oynatabilirler. Fakat cerrahi müdahale sonrasında yara bölgesinde sertlikler oluşabilir. Bu sertlik herhangi bir korkuya neden olmamalıdır. Hastanın kendisinin yapacağı veya bir yakından rica edeceği hafif masajlarla düzelir. Ameliyat sonrası genelde operasyon geçiren parmakta tekrar aynı sorunun yaşandığı görülmemektedir ama bir parmakta tetik parmak rahatsızlığına rastlandığı için diğer parmaklarda da bu rahatsızlığın görülme ihtimali yüksektir.

Ameliyat olmadan tetik parmak geçirme yöntemleri;

1. Atel Kullanımı

Parmağınızı sabit tutmak ve dış darbelerden muhafaza etmek için eczanelerden satın alabileceğiniz, parmak boyunda 2 adet plastik veya ahşap çıtayı, parmağınızın üst ve alt kısmına denk gelecek şekilde bir ip yardımı ile sabitleyebilirsiniz. Parmağınızın hareketini kısıtlayarak dinlenmesini sağlayabilirsiniz. Ayrıca dış darbelerden kurumak ve düz durmasını sağlayarak kan akışını kolaytıracaksınız. Dikkat etmeniz gereken tek şey ateli çok fazla sıkmamak ve gece uyurken çıkarmamaktır.

2. Soğuk Kompres

Gün içerisinde parmaklarınıza uygulayacağınız soğuk kompres de parmaktaki ağrı ve şişliğin azaltılmasında çok etkili bir yöntemdir. Temiz bir beze birkaç buz parçası koyun ve bağlayın. Tetik parmak durumunda olan parmağınızın birleştiği bölgeye tutun. Beş dakika ara vererekuyguladığınızda etkili olacaktır

3. Dinlendirme

Şayet devamlı parmaklarınızın çalıştırıldığı bir mesleğiniz varsa, ilk yapmanız gereken parmağınızı dinlendirebileceğiniz zaman ve ortamı sağlamaktır. Çalışmadığınız zamanlar parmağınızı olabildiğince kullanmaktan kaçınmalısınız. Çalışırken bile parmaklarınızı sık sık dinlendirmeyi unutmayın. 

4. Masaj

Masaj, parmaklarınızın kan dolaşımını açacak ve kaslarınızı gevşetecektir. Bu sayede iyileşme süreciniz hızlanacaktır. 1 yemek kaşığı sızma zeytinyağına birkaç damla susam yağı, nane yağı veya hindistan cevizi yağı katın. Bu kaşığı ocak üzerinde ısıtın. Elinizi yakmayacak bir ısıdayken parmağınıza sürün ve diğer parmaklarınızla masaj yapın. Eğer tetik parmağınız, başparmağınız ise resimde gördüğünüz yere güzelce masaj yapın. Günde 3-4 kez 5 dakika boyunda yapmalısınız.

5. Aloe Vera

Aloe vera, doğal bir iltihap giderici ve kas gevşetici özelliğe sahiptir. İçeriğinde bulunan vitaminler ve amino asitler tahriş olmuş tendonların iyileşme sürecini hızlandırmaktadır. Aloe vera yaprağından elde edeceğiniz jeli parmağınıza masaj yaparak sürün bu tedavi yöntemini günde 3-4 defa uygulamaya özen gösterin.

Kaynak : Neoldu.com