Dünyanın Önde Gelen Haberleri ve Ansiklopedisi
Slimfit
  1. TARİH

Mustafa Kemal Atatürk - Nutuk/20. bölüm

Mustafa Kemal Atatürk - Nutuk/20. bölüm
Sakura

Mustafa Kemal Atatürk - Vesika 71-80

Vesika 71

Malatya
Zata mahsustur

Sivas’ta K. O. 3 K.

Mustafa Kemal Paşa Hazretlerinedir.

Firârî zevât-ı malûmenin 10/11.9.35 gecesini Raka’da geçirdikleri ve 11/12.9.35 gecesini de Raka’nın yarım saat yakınında bir köyde bir aşiret reisinin yanında geçirecekleri anlaşılmakla maruzdur.

1 1.9.335
Alay 15 K. Binbaşı
İlyas

 

Vesika 72

Ankara K. O. 20 Kumandan Vekâleti’ne
Erzurum’da K. 0. 15 Kumandanı Kâzım Paşa Hazretlerine
Diyarbekir K. O. 13 Kumandanı Miralay Cevdet Bey’e

Malatya firârîlerinin 10/11 Eylül gecesini Malatya kurbunda Raka 11/12 gecesini Raka’ya yarım saatlik bir köyde bir aşiret reisinin nezdinde geçirdikleri Malatya’dan haber alınmıştır.

12.9.35

Mustafa Kemal

 

Vesika 73

Malatya, 11.9.335

Yüzbaşı Faruk Bey’in avdetinden evvel Vali’den ayrılan ve geç olarak merkeze gelenin (ismi yok) ifadesi ber-vech-i âti maruzdur. “Vali Ali Galip ve Mutasarrıf Halil Beylerin mevkilerine avdet edip aileleriyle birlikte isteyecekleri istikamete hareket etmek üzere serbestçe memlekete girmelerine ve kendi şahıslarına hiçbir suretle müdahale ve taarruz edilmeyeceğine dair tarafımdan temînat-ı kaviye talep etmekte oldukları şimdi yanlarına gidip gelmiş olan birisi vasıtasıyla haber gönderecekleri ve binâenaleyh selâmet-i memleket namına bu suretle vâki olan tekliflerini kabul etmek muvâfık olup olmadığı” hakkındaki emrinizin intizârında bulunduğumuz maruzdur.

İlyas

 

Vesika 74

Malatya’da İlyas Beyefendi’ye

Ali Galip ve Mutasarrıf-ı Sâbık Halil ve hempâlarının millete karşı hıyanet ve denâetlerinin tahakkuk eylemesi üzerine bu meseleyi merkumûn ile münasebete girişerek değil yalnız ve ancak pâdişâhımıza doğrudan doğruya arz-ı hakayık eylemek suretiyle halletmek için bu dakikada bütün Anadolu’da tekmil valiler, mutasarrıflar, kumandanlar ve millet telgraf başında bulunuyorlar ve hükümet-i merkeziyeyi Ali Galip ve hempâlarıyla şerik-i hıyanet addederek tahtie etmektedirler. Böyle bir anda başka bir suret-i hal vârid-i hâtır olamaz. Bu hususta zât-ı âlilerinin azamî şiddet ve ciddiyet göstereceklerinden eminiz. Mutasarrıf Vekili Tevfik Bey’den ve Topçu Alay Kumandanı Münir Bey ve Süvari Alay Kumandanı Cemal Bey arkadaşlarımızdan da aynı suretle hareket bekleriz. Cihet-i askeriye ve mülkiyece en son alınmış olan tedâbîrin izah buyurulmasını ricâ ederiz. Bu adamların aileleri hüsn-i suretle taht-ı muhafazada bulundurulmalıdırlar. Tarafdârânı bilâ-tereddüt ve derhal tevkife alınmalıdırlar, zerre kadar mümânaat ve fesada cür’et edenler bilâ-merhamet derhal idam olunmalıdırlar.

Hilâfet ve saltanatın masûniyeti ve hukuk ve mukaddesât-ı millet bugün bu tarzda harekete âmirdir.

Umumî Kongre Heyeti

 

Vesika 75

12.9.35
Saat 1.40

Malatya’da On Beşinci Alay Kumandanı İlyas Bey’e

Şimdi mahallinden verilen ma’lumât-ı mevsûka şudur: İngilizlerin elyevm Urfa’da üç yüz, Ayıntap’ta üç yüz elli, Maraş’ta yüz neferleri vardır. Binâenaleyh size bir İngiliz fırkasından bahsedenlerin beyânâtı, vatan ve millet hainlerinin yalanını naklederek maneviyatınızı kırmak, alçaklıktır. Hakikat-i mezkûrenin icap edenlere tefhimi münasip olur.

Mustafa Kemal

 

Vesika 76

Malatya, 11/12.9.35

  1. tele: 1– Şart dermeyan eden Vali Galip, Mutasarrıf Halil Rami Beylerdir. 2– Sivas’tan gönderilen zâbitler hâlâ gelmemiştir. 3– Hısnımansur ve Siverek’ten hareket eden bölüklerden ma’lumât yoktur. 4– Ictimâ etmekte olduğu bildirilen Süvari Alayı’nın sür’at-i mümkine ile Malatya’ya tahrikine emir ve delâlet buyurulması müsterhamdır. 5– Zevât-ı malûmenin aşâir muâvenetiyle Malatya’ya taarruzu halinde mukavemet-i şedîde ibrâz edilmesi suret-i kat’iyede kararlaştırılmıştır. 6– Yarın 12.9.35 Bedir Ağa’ya buradan aşâir rüesâsından bir Kürt heyeti gönderilecektir. Heyet, Bedir Ağayı ikna ve daire-i itaate ircâ’ etmek için çalışacaktır. 7– Eldeki kuvvet, Malatya’yı uzun müddet bir Kürt taarruzuna karşı mukavemete kâfi değildir. Bunun için sür’at-i mümkine ile kuvâ-yı muâvine şevkine delâlet buyurulması ekîden müsterhamdır.

İlyas

 

Vesika 77

– Mühim işleriniz olduğu için ayrılabilirsiniz. Kongrenin henüz müctemi ve muhhaberâta devam etmekte bulunmasından icabında bir şeyi tebliğ edebilmek için telgrafhanede bir zâbit terk etmenizi ricâ ederiz.

– Süvari Yaveri Cemil Bey emrinize intizâren bekliyor.

Mustafa Kemal

 

Vesika 78

Tel
Müstaceldir
738/300

Malatya, 14.9.35

Sivas Kongre Heyet-i Muhteremesine

  1. Buraca yapılan tedâbîr-i acile ve gerekse Raka’ya i’zam olunan heyet-i nâsıhanın ictimâ etmiş olan aşâir ve rüesâsına yapmış oldukları telkinat netice-i hasenesi olmak üzere bine karîb ictimâ etmiş olan bütün aşairin tamamıyla dağıtılmasına muvaffakiyeti temîne hâsıl olmuştur.
  2. Buradan firar eden, birtakım tasnîat vaadleriyle aşâir rüesasını elde ve Ekrâd’ı başına cem’ ve bi’n-netice arzusuna muvaffak olamayan Ali Galip ve Halil Rami Beyler artık bu tedâbîr ve yapılan tergib ve teşvikat neticesi memleketi terk etmek zarureti karşısında bulundukları cihetle buradan gönderilen Pötürge Kaymakam-ı Sâbıkı Ragıp Bey’le Kâhta Aşâir Reisi Hacı Bedir Ağa’nın himayeleriyle ve Kâhta tarîkiyle Urfa’ya gitmek üzere bugün Raka’dan hareket etmişlerdir.
  3. Başına toplamış olduğu birtakım hazele ile buraya gelerek Türk ve Kürt unsurları arasına tohum-ı nifak saçmak isteyen İngiliz Binbaşısı Noel, âmiri olan Miralay Mösyö Pell’den aldığı emir ve talimat üzerine yarın ale’s-sabah Gözene tarîkiyle ve yine jandarmalarımızın himayesi ile merkez-i livaya uğratılmaksızın Gözene nahiyesi üzerinden müreffehen Elbistan’a hareket edeceklerdir.
  4. Sâlifü’l-arz ittihâz kılınan tedâbîr-i hasene neticesi olmak üzere bütün vakayi tâbiatiyle izâle ve emn ü asayiş iade ve memleketin her tarafında sükûnet-i tâmme berkemâl bulunduğu berâ-yı ma’lumât maruzdur.

Malatya Mutasarrıfı Vekili
ve Jandarma K. Binbaşı
Tevfik

 

Vesika 79

Sivas, 15,9.335

Sivas Heyet-i Merkeziyesi’ne (Tezkere).
15, 20, 13. Kolordulara.
Niğde’de 11. Fırka’ya.
15, 5. Fırkalara.
Trabzon, Bitlis, Diyarbekir, Erzurum, Van, Kastamonu, Konya, Ankara vilâyetlerine.
Kayseri, Erzincan, Bolu, Canik, Afyonkarahisar, Kütahya, Yozgat, Kırşehir Mutasarrıflıklarına.

Firârî Harput Valisi Ali Galip, Malatya Mutasarrıfı Halil ve hempâları Bedirhanîlerden Kâmran, Celâdet ve Cemil Paşazade Diyarbekirli Ekrem’in hükümet-i merkeziyenin talimatıyla âmâl-i meşrû’a-i millîyi söndürmek, Sivas’ta toplanan Umumî Kongre’yi dağıtmak maksad-ı hainânesiyle bidayette eşkıya derdesti için muâvenet talebi bi’l-âhire firârları esnasında Malatya ve civarının Ermenistan olacağı ve hatta Harput’tan hareket eden askerimizin güya Ermeni askeri bulunduğu gibi ifsâdat ve iğfâlât-ı cinayetkârâneleri neticesinde civarda toplanmış olan bir kısım Ekrâd’ın Malatya’dan gönderilen heyet-i nâsıha tarafından kendilerine hakikatin tefhimi üzerine firârîlere lânet-han olarak tamamen dağıldıkları ve hıyanet-i vataniyeleri bütün millet tarafından anlaşılan firârîler artık aşâir içinde barınamayacaklarını anladıklarından İngilizlere sığınmak üzere Urfa’ya kaçtıkları, Kürtleri makam-ı mukaddes-i hilâfetten ayırarak İngiliz esaretine sokmak maksadıyla propaganda yapmakta olup firârîlerle beraber Malatya’dan kaçan İngiliz Binbaşısı ma’hûd Mister Noel’in de jandarmalarımızın nezareti altında Elbistan’a doğru sevk edildiği mahallinden bildirilmekle ta’mîm-i keyfiyet olunur.

Heyet-i Temsiliye

 

Vesika 80

Vilâyetimiz Valisi firârî Galip ve İngiliz Binbaşısı Noel ve rüfeka-yı şerîrelerinin Malatya’dan firârlarından sonra dağ başlarında yekdiğeriyle muhaberesi İngiliz Binbaşısı Noel tarafından mektup:

Beydağı’nda Vali Galip Bey’e

Refakatimde bulunan zevât ile Ayıntap üzerinden Halep’e avdet etmek üzereyim. Sivas hareketi üzerine civar vilâyâta sirâyet eden şûriş teskin ve bu hususta Dersaadet’le muhaberede bulunmak azminde olduğunuza vâkıfım. Bu itibar ile zât-ı âlilerinin Dersaadet’le vuku bulacak muhhaberâtınızı bizzat temîn etmek emelindeyim. Halbuki zât-ı âlilerinin Urfa’dan Dersaadet ’le muhabere etmeniz imkânı mefkuddur. Çünkü Urfa’dan Dersaadet’e ve hükümet-i Osmaniye’nin emrine âmâde bulunan yegâne telgraf hattı Sivas’tan geçmekte olup bununla muhabere etmeniz mümkün değildir. İstanbul ile muhabereye müsait ikinci Halep telgraf hattı ise İngilizlerin elindedir. Birlikte Ayıntap’a azîmet ve bendeniz orada İngilizlerin vasıtasıyla İstanbul’a kadar hattı serbest ve emrinize âmâde bulundurmağı vazife telâkki ettiğimi arz ve takdim-i ihtirâmât eylerim.

Majör Noel

 

Kâhta Kaymakamlığı’na
(Tahrirat)

İrtikâp eyledikleri cerâim-i cinâiye ve mezâlim-i mütenevvia neticesi olarak orduyu mağlûp, menkûb bir hale düşüren İttihat ve Terakki sanâdîdi bir vakitten beri kendilerini kanun ve adâletin pençe-i kahrından kurtarmak mecburiyetiyle memlekette ihtilâl çıkarmaya, ortalığı karıştırmaya çalışıyorlardı. Erzurum’da vatanperverâne birtakım müddeayât-ı kâzibe ile meydana atılıp kongre namı altında mukarrerât ittihâz eden eşhâs-ı ittihâdiye bu kere de Sivas’ta kongre akdederek asayiş-i memleketi tehdide, efkâr-ı ecânibi tehyice başlamalarıyla İtilâf Hükümetleri kuvâ-yı işgaliye sevk etmeden işbu kongrenin men’iyle mürettiblerinin istisaline lüzum görülmüş ve işbu vazife uhde-i senâverîye ihale buyurulmuştu. Ber-mûcib-i irâde-i seniye şu mühim vazife-i vataniyenin ifasına âzim iken Mustafa Kemal avenesi kumandasında bulunan muğfel bir kısım askerin ittihatçı zâbitler kumandasıyla Malatya’ya gelmekte olduğunu ve bizi tevkife memur bulunduğunu haber alarak Mutasarrıf Bey’le Hacı Bedir Ağa’yı bi’l-istishâb Beydağı’na çekildim. Maksadım irâde-i seniye ahkâm-ı münîfesini infaz ve hurûc ale’s-sultan fezahatine mütecâsir olan bâğîleri istisal ile vatan ve milletin ma’rûz bulunduğu mehâliki izâledir. Halife-i zî-şân efendimize sadık aşâirden lüzumu kadar kuvvet ihzâr etmekteyim. Başka keyfiyete vâkıf olarak kıtaat-ı askeriye kumandanlıklarında bulunan bu gibi bâğîlerin teşebbüsâtına mümânaat ve senâkârlarına her hususta muâvenet lüzumu beyan olunur. Ber-vech-i bâlâ hakayıkın ilânıyla ahalinin, hainlerin iğfâlâtına kapılmamasını temîn lâzimeden olup hilâfında hareket veya izhâr-ı cebânet müstelzim-i mücâzâttır.

Mamuretülâziz Valisi
Galip

 

Huzur-ı Devletlerine

Büyük vatanperverimiz Paşa-yı Mükerrem ve Muhterememiz Efendimiz; Mamuretülâziz Vali-i Sâbıkı Kayserili firârî Galip ve rüfeka-yı şerîresinin Malatya’dan firârlarından sonra kuvveden fiile çıkamayan teşebbüsât-ı hainâneleri her ferd-i Müslimin tel’în ve nefretini mûcib ahvâlden olduğu vâreste-i izahtır. Elde edilip leffen takdim-i huzur-ı sâmîleri kılınan ve pek büyük bir vesika-i denâet ve ihanet olan tahrîrât suretleri muvâfık görüldüğü takdirde İrâde-i Milliye ceride-i muhteremesine derc ve ilânı temenniyât-ı mahsusasıyla min gayri haddin arz-ı ihtirâmât ve ta’zîmat eylerim efendimiz hazretleri.

23.10.335

Mamuretülaziz Vilâyeti
Ajans Muhabiri
(Okunmuyor)

Makaleni beğendinizmi? Sosyal medyada takip edin!

Küfür, hakaret, rencide edici ve büyük harfle yazılan yorumlar onaylanmayacaktır.

Sakura

San Francisco temelli bir firmanın tavuk tüyünden laboratuarda yetiştirdiği tavuk eti

Editörün Seçimi