Matematik travması nedir, nasıl engellenir?

Matematik travması, matematik işlemleri yaparken zihni tamamen kapatmaya sebep olan bir problem. Çoğu kişide bunun oluşmasının sebebi birisinin onlara “senin matematiğin iyi değil” demiş olması ya da bir konuda takılı kalmış olmaları. Kimin matematiğinin iyi olup olmadığını belirlemeye çalışmak konusunda araştırma yapan Oregon Üniversitesi Eğitim Çalışmaları Araştırma Görevlisi Jennifer Ruef ve çalışma arkadaşları Shannon Sweeney ve Chris Willingham bu alanda en büyük sorunun matematik öğretmenlerinde matematik travması görülmesi olduğunu söylüyor. Matematikten korkan kişiler çocuklara matematik öğretmeye çalıştığında bu her iki taraf için de güzel bir deneyim olmuyor.

Matematik hız ve doğru sonuç demek değildir

Matematik travması, yanlış yapmaktan korkma ve endişe duyma olarak ortaya çıkıyor. Bu korku çoğu insan için hayattaki bir çok yolun kapanmasına, okul ve kariyer seçeneklerinin azalmasına sebep oluyor. Matematik travmasının birden fazla kaynağı olabileceği gibi matematikte başarılı olmanın ne demek olduğu konusunda demode fikirleri olan bazı ebeveynler ve öğretmenler, çocuklar üzerinde direkt bir etkiye sahip olabiliyor. Eskiden hızlı ve doğru şekilde matematik işlemleri yapabilmek, kişinin matematiğinin iyi olduğu şeklinde tanımlanırdı. Ama şimdi bu iş için hesap makineleri ve bilgisayarlar var.

Araştırmalar matematik yeteneğini hız ile ilişkilendirmenin kişiyi kısıtladığını gösteriyor. Zaman sınırı olan testleri çözmeye çalışan kişiler genellikle korku yaşıyor; bu da çalışma belleğinin kapanmasına sebep oluyor. Bu yüzden kişi düşünmekte güçlük çekiyor ve içinde bulunduğu durum, matematiğinin iyi olmadığı düşüncesini daha da perçinliyor.

Ayrıca zaman süreli testlerde başarılı olan öğrenciler, matematikte başarılı olmanın sadece hızlı ve doğru bir şekilde hesap yapabilmek olduğunu düşündükleri için çok kırılgan bir matematik kimliği oluşturabiliyorlar. Hızlıca çözemeyecekleri problemler onları korkutuyor ve bu durum, zorlayıcı çalışmalardan uzak durmalarına sebep oluyor.

Önemli olan mantığın kavranması

Matematik formullerini hızlıca hatırlayabilmenin matematik öğrenmek için iyi bir şey olduğu düşüncesi çok eskiye dayanıyor ve aslında kötü niyetli bir yaklaşım değil. Herkes çocukların matematikte başarılı olmasını istiyor. Ancak araştırmalar akıcılığın (3 x 5 = 15 gibi hesaplamaları hızlıca gerçekleştirebilmenin) aritmetik işlemlerin mantığını kavramaya dayalı olarak geliştirilmesinin en iyi sonuçları doğurduğunu gösteriyor. Yani matematik hafızasını geliştirmenin ilk adımı, matematiğin nasıl işlediğini anlamak. Bu yüzden, karşılaştığınız ilkokul öğrencilerine “6 kere 7?” diye sorup hızlıca cevap vermelerini beklemeyin. Kötü bir niyetiniz olmasa da çocuğun gerilmesine ve hızlı yanıt veremediği için matematiğinin iyi olmadığını düşünmesine sebep oluyorsunuz.

Mantığı kavrama aşaması atlanması, çok kırılgan bir matematik anlayışına ve zihinsel olarak masraflı bir ezbere sebep oluyor. Kişi karşılaştığı her bir matematik formülünü tek tek ezberlemeye çalışırsa bunlar birbirinden bağımsız adalar gibi depolanır ve unutulmaya yüz tutarlar. Ancak matematiksel formüller arasındaki ilişkiler anlaşıldığında bu formülleri hatırlamak için gerekli bilişsel yük de hafiflemiş olur. Mantığını kavramak, derinden, güçlü ve esnek bir anlayışa sahip olmaya imkan verir. Böylece kişi bilgisini karşılaştığı yeni problemlere de aktarabilir.

Ne yapmalı?

Peki ebeveynler ve öğretmenler akıcılığı desteklemek için neler yapabilir? Öncelikle merak ve keyfin kaynağını bulmak gerek. İnsanların sayılarla uğraşmasını gerektiren Sudoku, KenKen ya da bazı kart oyunları gibi oyun ve bulmacalar matematiği kullanmak ve akıcılığı geliştirmek için çocuğa alan yaratır. Çocuktan, düşünme şeklini kelimeler, resimler ve nesneler kullanarak anlatmasını istemek, düşüncelerinin önemli olduğu fikrini verir.

Hataları birer keşfe dönüştürün. Doğru cevaba ulaşmamış olmak bütün düşünce şeklinin yanlış olduğu anlamına gelmez. Çocuklara bu sonuca ulaşırken hangi düşünce aşamalarından geçtiklerini sormak, çocuğun konu hakkında hangi bilgilere sahip olduğunu ve bir sonraki aşamada neyi öğrenebileceğini anlamak açısından yardımcı olabilir. Çocuğa o yanıta nasıl ulaştığını sormak, neyin tam olarak işlemediğini ve yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini düşünme fırsatı verir. Bu soruları sorarken cevabın doğru ya da yanlış olduğunu belirtmeden sormak, sadece doğru cevapların önemli olduğu izlenimini de ortadan kaldırır.

Ebeveynlerin çocuklarına matematiklerinin iyi olmadığını söylemekten kaçınmaları çok önemli. Bu çocuğun kendi öğrenme yetenekleri hakkındaki düşüncelerinde olumsuz bir etki yaratabilir. Ayrıca çocukların matematik öğrenmek için çok çabalamaları gerektiği düşüncesinden de kendinizi uzaklaştırın.

İşe mantığı kavrayarak başlayın

Çoğu yetişkin için bugün matematiğin öğretilme yöntemleri bizim matematik öğrendiğimiz dönemden çok daha farklı. Bazı eğitim kurumları artık hız ve doğru cevaptan ziyade, işlemin ardındaki mantığı anlamanın daha önemli olduğunu kabul etti ve buna göre eğitim veriyor. Matematiği ezberlemektense mantığını kavrayan çocuklar, problemleri çözmenin birden fazla yolu olduğunu görebiliyor.

Eğer matematik travmasının sizi de etkilediğini düşünüyorsanız cesaretinizi yitirmeyin, yalnız değilsiniz ve her zaman iyileşebilirsiniz. Öncelikle matematiğin geniş ve güzel bir alan olduğunu anlayarak başlayın. Çoğumuzun matematiği aslında düşündüğümüzden çok daha iyi.

Kaynak : DünyaHalleri.com