İyi çocuk gelişiminin sırları

Özel bir yöntem geliştirin

Çocuklarıyla konuşmak ve ilişki kurmak için, ebeveynlerin özel bir yönteme ihtiyaçları vardır.Ameliyathanede anestezi uzmanı bizi bayıltmadan önce, cerrah bize “cerrahlıkta çok tecrübem yok, fakat hastalarımı seviyorum ve sağduyudan yararlanıyorum” dese, kendimizi nasıl hissederdik?İşte çocuklarımızı da yalnız sevgiyle büyütmek aynen bu duruma benziyor.Eğer çocuğumuza daha özenli ve bilinçli bir yaklaşım göstermezsek bu onun gelişimini negatif yönde etkileyebilir.  

Onlara yetişkin bir birey gibi davranın ve mümkün olduğunca kıyaslama yapmayın

Şemsiyesini evimizde unutan misafire ne deriz? Hemen peşinden koşar ve “Neyin var?” Ne zaman bize gelsen, bir şeyini unutuyorsun. Niçin kız kardeşin gibi olamıyorsun? Kardeşin ziyarete geldiğinde nasıl davranacağını bilir.Kırk dört yaşındasın!Hiç öğrenmeyecek misin? Ben, senin arkanı toplayan bir köle değilim. Eminim ki,eğer bedenine yapışık değilse, bir gün kafanı da unutacaksın bir yerlerde!” der miyiz? Tabii ki, hayır.İşte bize bunları dedirtmeyecek sebeplerin aynıları çocuklarımız için de geçerli.

Onları sorgulamaya, araştırmaya ve düşünmeye sevk edin

-Bak oğlum! Sen benim gözümde iyi bir insansın.Fakat kendin hakkında farklı bir fikre sahipsin.

Bu konuşma, çocuğun kendisi hakkındaki fikrini hemen değiştirmeyebilir, ancak kendisinin yetersizliği fikrinden şüphe etmesini sağlayabilir.

-Şans hakkında ne düşündüğünle ilgileniyorum.Eğer şanssızlık ya da şans olduğunu düşündüğün bir şey başına gelirse, gel bana söyle ve onun üzerinde konuşalım.

Bu konuşma, çocuğun şanssız olduğuna dair inancını değiştirmeyebilir. Ancak, bu, çocuğun böyle anlayışlı bir anneye sahip olduğu için ne kadar şanslı olduğunu düşünmesine yol açar.

Yargılayıcı ve değer biçici övgülerden kaçın

Yalnızca davranış kınanabilir ve ya övülebilir.Duygular yargılanamaz ve övülemez.Duyguların yargılanması ve hayal gücünün kınanması akıl sağlığına zarar verir.

Psikoterapide bir çocuğa asla “sen çok iyi bir küçük çocuksun” denmez.Yargılayıcı ve değer biçici övgülerden kaçınılır.Çocukların onay kaynağının başkaları değil, kendileri olması için, değer biçici övgünün baskısından kurtulmaları gerekir.

Övgü kelimeleri, çocuğun kişiliğinin çarpıtılmış bir imajını değil, başarılarının gerçekçi bir resmini yansıtmalıdır.

Faydalı övgü: Tebrik kartını beğendim.Çok hoş ve zarifti.(Ben zevkli biriyim, seçimlerime güvenebilirim)

İşe yaramaz övgü: Sen daima çok düşüncelisin.

Faydalı övgü: Mektubun beni çok neşelendirdi. (Ben diğer insanlara mutluluk verebilirim)

İşe yaramaz övgü: Sen mükemmel bir yazarsın.

Faydalı övgü: Yazdığın kompozisyon bana yeni fikirler verdi.(Ben yaratıcı olabilirim)

İşe yaramaz övgü: Seviyene göre çok iyi yazmışsın.Tabii ki, daha öğreneceğin çok şey var.

Aşırı tepkinin gereksiz olduğunu unutmayın

Çoğu ebeveyn, kırılmış bir yumurtaya kırılmış bir bacak gibi, tuz buz olmuş bir cama tuz buz olmuş bir kalp gibi tepki gösterir.

Kaybolmuş bir eldivenin keyfin kaçmasına neden olması gerekmez; yırtılmış bir tişörtün bir trajediye dönüşmesi gerekmez.Tam tersine, bir kaza, çocuğun değerleri öğrenmesi için iyi bir fırsat olabilir.

Eleştiri ters tepkiye sebep olabilir

Ebeveynin eleştirisi işe yaramaz.Eleştiri, öfke ve baş kaldırı yaratır.Hatta daha da kötüsü, sürekli olarak eleştirilen çocuklar, kendilerini ve başkalarını eleştirmeyi öğrenirler.Kendi değerlerinden kuşkulanmayı ve başkalarının değerini küçültmeyi öğrenirler.

Öfkemizle nasıl başa çıkacağımız çocukluğumuzda bize öğretilmemiştir.Öfkelendiğimizde suçlu, öfkemizi ifade ettiğimizde de günahkar olduğumuz hissettirilmiştir.

Aslında, öfke tahmin edilebilir durumlarda ortaya çıkar, ancak, daima ani ve umulmadık bir şey gibi görülür.Öfke uzun sürmese de,bir an için bize sonsuz gibi gelir.

Bir uyarı, çocuğun özerkliğine bir meydan okuma olarak hizmet eder.Eğer çocuğun öz saygısı varsa, meydan okumaktan korkmadığını kendine ve başkalarına göstermek için yeniden karşı çıkmak zorundadır.

Baskıdan kaçının

Çocuklar, özellikle cevapların bilindiğinden kuşkulandıklarında, ebeveynleri tarafından sorguya çekilmekten hoşlanmazlar.Kendilerini beceriksiz bir yalan ile can sıkıcı bir itiraf arasında seçim yapmaya zorlayan sorulardan nefret ederler.

Willie: Büyükannemden nefret ediyorum.

Annesi: Hayır seviyorsun.Böyle korkunç bir şeyi nasıl söyleyebilirsin.Israr edince Willie`ye bir tokat.

Willie: Anneciğim, büyükannemi gerçekten seviyorum.

Annesi: Willie`ye sarılıp onu öper, iyi bir çocuk olduğu için onu över.

Küçük Willie bu değiş tokuştan ne öğrendi? Gerçeği söylemenin ve gerçek duyguları anneyle paylaşmanın tehlikeli olduğunu öğrendi.Dürüst olursan cezalandırılırsın, yalan söylersen sevilirsin.Gerçekler acıtır.Gerçeklerden uzak dur.Annem, küçük yalancıları seviyor.Annem, sadece hoş olan gerçekleri duymaktan hoşlanıyor.Ona gerçekten hissettikleri değil, onun duymak istediklerini söyle.

Cezalandırma çözüm değildir

Cezalandırma, kötü davranışı önlemez.Cezalandırma, suçluyu kaçma hususunda daha becerikli hale getirir.Çocuklar cezalandırıldıklarında, daha itaatkar ya da sorumlu olmaya değil, daha dikkatli olmaya karar verirler.

Fiziksel cezanın en kötü etkilerinden biri, çocuğun bilincinin gelişmesini engelleyebilmesidir.Vurmak, suçu kolayca hafifletir: Yaramazlığının bedelini ödeyen çocuk, bu davranışını tekrarlamakta kendini özgür hisseder.

Gerçekçi bir yaklaşım iyi gelişim için daha fazla katkıda bulunur

“Niçin hala yataktasın? Hasta mısın? Bir yerin mi ağrıyor? Karnın mı ağrıyor? Başın mı? Diline bakayım.” Bu ifadeler, çocuğa, ilgiyi kabul etmesi için hasta olmanın yolunu gösterir.Çocuklar, görkemli bir biçimde sıralanmış hastalıklardan herhangi birini kabul etmezlerse, ebeveynlerinin hayal kırıklığına uğrayacaklarını düşünebilirler.

Gerçekçi bir yaklaşım, çocuğun, temiz olmayı, hareketliliğinin önüne koyma kapasitesine bel bağlamaz.Gerçekçi bir yaklaşım, çocuğun kıyafetlerinin uzun süre temiz kalmayacağını kabul eder.Bir düzine pahalı olmayan yıka ve giy tişörtü, zihinsel sağlığa, temizlik alışkanlığı üzerine yapılan bir düzine vaazdan daha fazla katkıda bulunur.