İstifa Bir Başkaldırı Mı?

İstifa kelimesi, Arapçadan dilimize yerleşmiştir. Etimolojik sözlüğe göre “Af dilemek” sözcüğünden alıntı olan bu kelime, ilk kez 1432 yılında Mercimek Ahmed’in Kâbusname isimli eserinde kullanılmıştır. Her ne kadar “Af dilemek” anlamına gelse de bu kelime, sosyal hayat ve zamanla çalışma hayatı içinde “bulunduğu işten ayrılmak” olarak evrilerek günümüze ulaşmıştır.

İstifa eylemi, çalışanların ve işverenin gözünden farklı açılardan değerlendirilen bir durum haline gelmiştir. En nihayetinde bir yerden ayrılmanın, bir dizi olay ve ince ince düşünülmüş bir karardan sonra hayata geçen bir eylem olduğu herkes tarafından net olarak bilinir. Bu da kimi zaman bir başkaldırı olarak düşünülebilir. 

İstifa Etmek İçin Doğru Neden Hangisi?

Çalışılan kurum, şirket, topluluk ya da benzeri sistemlerden ayrılmak özellikle beyaz yakalılar için zordur. Var olan düzenin bozulması ve baştan bir dengeye oturtmaya çalışılması hem emek hem de cesaret ister. Çalışan, istifa etme kararını kimi zaman kariyerine daha iyi bir noktadan devam etmek kimi zaman da her şeye baştan başlamak için verir. İstifanın birçok nedeni bulunmaktadır. Çalışanı istifaya zorlayan durumlar da yaşayabilir. Akışın kimyasını bozmak ve tekrar başka bir denge yaratmak için gösterilen bu çaba, aslında uzun bir süreç de gerektirebilir. Çalışan, çoğu zaman gerçekten doğru kararı verip vermediğinden emin olamaz. Bu, geleceğe dair bilinmezliklerin var olduğu bir duruma atılmak, yani risk almak demektir. Her ne olursa olsun, istifa etmek anlık bir kararla yapılan bir eylem değil, stratejik bir süreç ile gerçekleşen bir sonuç olmalıdır.

İşimden Nefret Ediyorum

Eğer kariyerinizi güvence altına almadıysanız sadece işinizden nefret etmekte olduğunuz için istifa etmek doğru bir karar olmayabilir. Kimi zaman işyerindeki olumsuz durumların kaynağı durumundan hoşnut olmayan insanlardır. Mevcut olan durumu tersine çevirmeyi denemek kariyerinizi tehlikeye atmamanız için çalıştığınız şirkete bir şans daha vermek sizin elinizdedir. 

Çalışma Ortamımı Sevmiyorum

İş arkadaşlarınız, işveren ya da yöneticileriniz çalışma ortamını sıkıntılı bir hâle dönüştürüyor olabilir. Bu noktada imkânlar doğrultusunda iş yerinde çalışmaya devam etmek için her seçeneği değerlendirmeye çalışmak önemlidir. 

Çalışma Zamanlarının Uyumsuzluğu

Kişisel hayatınızla uyuşmayan çalışma zamanları hayatınızı zorlaştırıyor olabilir. Özellikle medeni durumdaki değişiklik ya da çocukların bakımına ayrılması gereken zamanlarda çalışmak kişiyi verimsizleştirir. Çalışma saatlerinin verimliliği etkilemesi işi bırakmak için belki de en meşru nedendir. 

Kariyerimde Yön Değişikliği Yapmak İstiyorum

Bu hayat sizin hayatınız olduğuna göre kariyeriniz ile ilgili en doğru kararı da siz verirsiniz. Bununla ilgili olarak negatif ve pozitif etkileri düşünerek sonuca ulaşmanın en doğru yol olduğu söylenir. Elbette Kariyer hatalarınızdan dönmek için de istifa ediyor olabilirsiniz.

Taşınmak, eğitime kaldığı yerden devam etmek, çalışmanızı engelleyen bir hastalık ile uğraşmak gibi nedenlerden dolayı da istifa etmek zorunda kalmış olabilirsiniz. Bu noktada unutulmaması gereken, hayatınızı devam ettirebilmeniz için gelirinizi devam ettirmeniz zorunluluğudur. 

İstifanın Hukuki Boyutu

İş yerinden ayrılmak, bir iş akdinin sona ermesi demektir. Bu durum, kişinin özgür iradesiyle vermiş olduğu bir karar sonucunda olmalıdır. Bu nedenle işveren, çalışanın konuyla ilgili tüm hukuki prosedürleri bildiğini farz eder. Çalışanın kendi rızasıyla ayrılmak istemesi, tazminat gibi bir takım mali haklardan yoksun olduğu anlamına gelir. Bunu kabul ederek geçerli fesih yapılması gerekir.

2019 Düzenlemesi Nasıl Olacak?

Cumhurbaşkanlığı tarafından düzenlenen reform paketi ile 2019 yılında kıdem tazminatı ödemelerinde de değişiklik öngörülmektedir. İşten çıkartılan kişilere verilen kıdem tazminatının, 2019 yılında, yapılacak düzenlemeler ile istifa edenlere de verilmesi için çalışmalar başlatılmıştır. Buna göre yeni sistemde her çalışana bir kıdem tazminatı hesabı açılması projelendirilmektedir. Tazminat ödeme hesaplaması aynı kalmak kaydıyla çalışanların bu hesaplarını takip edebilmeleri kolaylığı da getirilmektedir. 

İstifa Mektubu ve Konuşması Nasıl Olmalıdır?

İstifa mektubu, kişisel saygınlığın bir ifadesidir. Hem mektupta hem de sözlü görüşmede üslup ve kullanılan dile dikkat edilmelidir. Mektubun kısa cümlelerle yazılmış ve kolay okunur olması önemlidir. İşe başlanılan tarih, çalışılan pozisyon ve hangi tarihten itibaren ayrılmak istediğinizin muhakkak belirtilmesi gerekir. İstifa nedeninin yazılı olarak kayıtta kalması gerekmez, sadece sözlü olarak da söylenebilir. Şirketin insan kaynakları birimine yazılmalıdır. Eğer çalışılan şirkette insan kaynakları birimi yok ise yetkili departmana yazılması yeterli olacaktır. İstifa mektubunun el yazısıyla yazılmış olması, hukuki prosedür içinde “tamamen bilinçli olarak istifa ettiğinizi” göstermektedir. 

İstifa sürecinin özellikle karşılıklı konuşma bölümü oldukça sancılıdır. Psikolojik olarak zorlanılan bu bölümde kişi, kimi zaman karşısındaki yöneticisi tarafından sıkıştırılır. Bu çeşitli öfke patlamalarına açık kapılar oluştursa da bu ufak psikolojik tuzaklara düşmemek, sakin olmak gerekir. Konuşma esnasında oluşacak negatif bir durum geleceğinizi etkileyebilecek potansiyel bir “suç unsuru” haline dönüşmemelidir. 

Mektup Ne Zaman Verilmelidir?

• 6 ay ya da daha az çalışılan bir şirkette ayrılmaya karar verilen tarihten 2 hafta önce,
• 6 ay ile 1.5 yıl arası çalışılan bir şirkette ayrılmaya karar verilen tarihten 4 hafta önce,
• 1.5 ile 3 yıl arası çalışılan bir şirkette 6 hafta önce,
• 3 yıldan fazla süredir çalışılan bir şirkette 8 hafta önce mektubun verilmesi gerekir.   

Ayrılmadan Önce Yapılması Gerekenler

İşten ayrılmaya karar verdikten ve tüm prosedürleri tamamladıktan sonra yarım kalan işlerin bitirilmesi gerekir. Yerinize bir kişi alınmışsa ona devir teslimi tam yapmanız ve iş ile ilgili bilgileri aktarmanız beklenir. Yeni gelen kişinin işyeri hakkında ne düşündüğünüzü bilmesine gerek yoktur. Orası bu kişi için bambaşka bir yer anlamına gelebilir. Neden işten ayrıldığınızı, ofiste neler olduğunu, yöneticilerin karakteristik yapılarını detaylarıyla anlatmanız yeni gelen çalışanı etkileyeceği gibi giderken ardınızda soru işaretleri bırakmanıza neden olacaktır. Bu nedenle oldukça resmi ortamda devir teslim işini gerçekleştirmeniz gerekir.

Yazar: Sinem Erbaş

Kaynak : İstanbul İşletme Ensitüsü