Everest'te büyüyen 'insani' tehlike!

Nepal'deki dünyanın en yüksek zirvesi Everest Dağı, bu yıl rekor sayıda dağcının zirve yolculuğuna çıktığı bahar tırmanış sezonun ardından, çevre problemleriyle karşı karşıya bulunuyor.

Dağ rehberleri ve çevre uzmanları, bu yıl nisan-mayıs aylarındaki bahar tırmanış sezonunda dağcıların geride bıraktığı malzemeler, atık ve insan atıklarının sebep olduğu kirlenmenin halihazırda ciddi çevre sorunları oluşturduğu uyarısında bulundu.

Son 12 yıldır Everest Dağı'ndaki sezon sonrası temizlik çalışmalarına öncülük eden Nepal yerlisi dağ rehberi (Şerpa) Dawa Steven, bu sezon 700'e yakın dağcının zirve yolculuğuna çıktığı bölgede, tırmanıcıların geride bıraktığı çadırlar, ip ve tırmanış ekipmanları, boş oksijen tüpleri, gıda paketleri gibi malzemelerin tonlarca atığa yol açtığını vurguladı.

Şerpa Dawa, bu yıl, zirveden önceki son kamp olan, yaklaşık 8 bin metredeki 4. Kamp'ta 5 ton, daha alçak irtifadaki, yaklaşık 6 bin 500 metredeki 2. Kamp'ta ise 8 ton atık bulunduğunu tahmin ettiklerini belirtti.

Bölgedeki sert rüzgarların ve kötü hava koşullarının, tırmanış sezonunu takip eden mevsimde temizlik için yapılan çalışmaları oldukça zorlaştırdığını vurgulayan Dawa, "Yüksek irtifa, düşük oksijen düzeyi, tehlikeli buzlu, kaygan yüzeyler ve kötü hava koşulları, çadır gibi büyük malzemeleri aşağıya indirmeyi zorlaştırıyor. Tek bir çadırı kazıyarak buzdan çıkarmak en az 1 saatimizi alıyor." dedi.

Zirveye çıkışta zorlanan veya orada rahatsızlanan dağcıların çoğu zaman aşağı inerken çadırlarını ve başka malzemelerini geride bıraktığını dikkati çeken Dawa, 2008'den bu yana sürdürdükleri temizlik çalışmalarında dağdan toplam 20 ton atık indirdiklerini ifade etti.

Dağ suyu da kirleniyor

Çevre uzmanları, çadır ve benzeri malzemelerinin sebep olduğu plastik kirliliğinin yanı sıra insan atıklarının da dağ ekolojisini olumsuz etkilediğine dikkati çekiyor.

Tırmanış sezonunda haftalarca zirve güzergahındaki kamplarda konaklayan, sayıları giderek artan dağcıların portatif tuvaletleri ileri kamplara taşımanın zor olması nedeniyle, zirve yolunda tuvalet ihtiyacını giderdiğine değinen Ang Tshering, bu durumun dağ sularının kirlenmesine yol açtığını ifade etti.

Yalnızca dağ suyunu içmek zorunda olan dağcı ve rehberleri değil, dağ eteklerindeki toplulukların yaşamlarını da olumsuz etkileyebileceğini vurgulayan Tshering, "Tuvalet pisliğiyle ilgili asıl problem bu konuda hiçbir düzenleme bulunmaması." diye konuştu.

"Düzenleme getirilmeli"

Everest Kirlilik Kontrol Komitesi Başkanı Ang Dorjeede, Nepal hükümetinin temizlik konusunda belirli kurallar belirlemesi gerektiğine dikkati çekti. Bio-çözünebilir özellikteki dışkı torbalarının zorunlu hale getirilmesinin dağ sularının kirlenmesini engelleyeceğini ifade eden Dorjeede, geride bırakılan atıklar için de Nepal hükümetinin zirve yolculuğu öncesinde dağcıların malzemelerini etiketleyerek her biri için kapora ödemesi alması, geri getirilmeyen bir malzeme olması halinde kaporaya el koymasını sağlayacak bir sistem kurulmasını önerdi.

Dünyanın zirvesi Everest Dağı, Nepal ile Çin sınırı arasında yer alıyor. Dağın 8 bin 848 metre yükseklikteki zirvesine ulaşmak için bu yıl 700'e yakın dağcı zirve yolculuğuna çıkmıştı. Tırmanışlar sırasında 11 dağcı yaşamını yitirmişti.